I Gatunek: dramat romantyczny - oraz tragedia (konflikt między działaniami bohaterów a macami wyższymi,
- nawiązanie do farmy dramatu szekspirowskiego
- bogactwo postaci, wątków, środków wyrazu, ale mimo to dominująca w utworze przejrzystość i jasność, zwarta i zamknięta kompozycja
- zastosowanie kontrastowych postaci i scen.
- zastosowanie w utworze tragizmu, komizmu, groteski, humoru, parodii, satyry, liryzmu.
- obfitość wątków i motywów zaczerpniętych z przyrody.
- powiązanie realności z fantastyką motywów ludowych z historycznymi.
- styl wysoki obok stylu podniosłego (postaci gminne i dobrze urodzone)
II Symbolika
dzban malin-przepustka na lepsze życie
karana - symbol władzy i utraconej tożsamości (bez niej źle się dzieje w państwie) nóż - symbol morderstwa piorun - symbol sprawiedliwości,
czerwony ślad na czole Balladyny - symbol biblijnego piętna (Bóg naznaczył Kaina krwawym znamieniem na czole)
wierzb a płacząca-rozterki, cierpienie duchowe
złoto - władza i dobrobyt
czerwień - zło, zbrodnią morderstwo
III Fantastyka
Goplaną Skierką Chochlik - ingerująw losy bohaterów, oni rozpętują cały dramat.
IVGrnteska : iako zjawisko estetyczne, dotyczące wszystkich rodzajów sztuki oraz literatury, charakteryzująca się połączeniem w jednym dziele jednocześnie występujących pierwiastków przeciwstawnych, takich jak min tragizm ikomizm, fantastyka i realizm, piękno i brzydota.
- podważenie romantycznego wizerunku światą zanegowanie ówczesnych ideałów, gra z konwencjami literackimi
• miłości od pierwszego wejrzenia Kirkar zakochuje się w obu dziewczynach)
• szczęśliwego, cnotliwego ludu ( wdowa i jej córki wcale nie żyją szczęśliwie w wiejskiej chacie. Matce marzy się bogaty królewicz dla dziewcząt, by wreszcie mogły zerwać z „ludową przeszłością” i odmienić swój los na lepszy, każda z dziewczyn duma o lepszym życiu)
• szlachetni bohaterowie giną jaka „męczennicy" swoich idei (matka Balladyny, oślepione przez piorun) są marionetkami w rękach losu
• Goplany, niestosownego uczucia rusałki do pijanego chłopa (jego idealizowanie, zabieg typowy w romantyzmie)
• Grabiec raz zamieniany poprzez kapryśną Goplaną w wierzbę, to znowu w karcianego królą zastaje postawiany w samym centrum dramatu, gdzie zupełnie nie pasuje.
- antybaśń mimo wyraźnych odniesień do baśni, brak zdecydowanego triumfu dobra ze złem,
- antydramat przywołanie dziejopisa w epilogu, i w akcie V, który jest jedną z postaci, komentuje na koniec całą historię, włącza się w tym momencie także publiczność.
V Problematyka władzy
- rywalizacja Aliny i Balladyny o rękę Kirkarą czyli o to która będzie miała lepsze życie
- chęć zdobycia władzy przez Balladynę, zrywa z przeszłością morduje, zdradza mężą spiskuje, manipuluje, zło jest siłą degradującą człowieczeństwo.
- Kirkar walczył w imienin Popiela-Pustelnika o władzę
- chęć zdobycia władzy zabijakażdegokto zdobywa koronę
VT Baśni nwnść. ludowość i historia
- wizja narodzin państwa polskiego, odniesienie do czasów Piastowskich
- ludowe wątki:
• złej starszej siostrze morderczyni i młodszej - dobrej
• fujarkanaktórej grywa Chochlik
• przemiana człowiek a w drzewo
• pustelnik jasnowidz
uśpione jaskółki pod ziemiąbądź w jeziorze budzące się wiosną -baśniawość:
• Goplana, nimfa zamieszkujące jezioro Gapło
• Skierka i Chochlik, ucieleśnienie sił natury.
• dzieje Balladyny, która pod wpływem czarów wyszła za mąż zaKirkara