skanowanie0024

I

organizacyjna, konflikt międzyludzki oraz struktura i projekt organizacji ^M. Dziedzinę tę cechuje też zorientowanie sytuacyjne (omówione w dalszej części rozdziału). To, co mamy do powiedzenia na temat organizowania (rozdziały 10-13) i przewodzenia (rozdziały 14-17), powstało pod silnym wpływem koncepcji zachowania organizacyjnego.

Osiągnięcia i ograniczenia spojrzenia behawioralnego

Tablica 2.4. zawiera skrótową prezentację spojrzenia behawioralnego i wylicza osiągnięcia i ograniczenia tego podejścia. Główne osiągnięcia wiążą się ze sposobem, w jaki podejście to zmieniało sposób myślenia menedżerów.- Obecnie menedżerowie chętniej uznają znaczenie procesów behawioralnych, traktując pracowników już nie tylko jako narzędzia, ale i cenne zasoby^rJednocześnie zachowanie organizacyjne jest nadal koncepcją bardzo nieprecyzyjną jako narzędzie przewidywania zachowania. Nie zawsze spotyka się z akceptacją i zrozumieniem menedżerów praktyków. Osiągnięcia szkoły behawioralnej nadal czekają na pełne spożytkowanie.

Tablica 2.4. Spojrzenie behawioralne

Ogólne podsumowanie	Spojrzenie behawioralne koncentruje się na zachowaniu pracownika w kontekście organizacyjnym. Ruch na rzecz stosunków międzyludzkich, pobudzony narodzinami psychologii przemysłowej, zastąpił kierunek naukowego zarządzania w roli dominującego podejścia do zarządzania w latach trzydziestych i czterdziestych. Głównymi przedstawicielami tego ruchu byli Elton Mayo, Abraham Maslow oraz Douglas McGregor. Zachowanie organizacyjne, współczesne odgałęzienie kierunku behawioralnego, czerpie z interdyscyplinarnej podstawy i dostrzega złożoność ludzkiego zachowania w układzie organizacyjnym.
Okres największego zainteresowania	Stosunki międzyludzkie cieszyły się szczytowym zainteresowaniem w okresie od 1931 r. do końca lat czterdziestych. Kierunek zachowania organizacyjnego powstał w końcu lat pięćdziesiątych i jest obecnie przedmiotem wielkiego zainteresowania badaczy i menedżerów.
Osiągnięcia	Podejście to przyniosło ważne wnioski badawcze w dziedzinie motywacji, dynamiki grupowej i innych procesów interpersonalnych w organizacjach. Podważyło pogląd, że pracownicy są narzędziem, i upowszechniło przekonanie, że są oni raczej cennym zasobem.
Ograniczenia	Złożoność zachowania indywidualnego utrudnia jego trafne przewidywanie. Wiele koncepcji behawioralnych nie zostało dotąd w ogóle wprowadzonych w życie ze względu na niechęć menedżerów. Współczesne rezultaty badań uczonych rozwijających kierunek behawioralny często nie docierają do menedżerów praktyków w formie dla nich zrozumiałej.

82 I. Wprowadzenie do zarządzania

Najnowszą z trzech głównych szkół myślenia o zarządzaniu jest spojrzenie ilościowe. Podejście klasyczne zrodziło się w pierwszych latach naszego wieku, podejściabehawioralne zaczęło się wyłaniać w latach dwudziestych i trzydziestych, natomiast'spojrzenie ilościowe rozwinęło się w pełni dopiero w czasie II wojny światowej. W czasie wojny zarówno w Anglii, jak i w Stanach Zjednoczonych uformowanoNzespoły składające się z menedżerów, urzędników państwowych i pracowników naukowych, których zadaniem była pomoc armii w bardziej sprawnym i skutecznym wykorzystaniu zasobów do prowadzenia działań wojennych. Grupy te, kierowane przez takich ekspertów jak profesor P.M.S. Blackett, wykorzystały pewnemodejścia matematyczne do zarządzania rozwijane kilkadziesiąt lat wcześniej przez ^^1°^ * Gantta i zastosowały je do problemów zaopatrzeniowych prowadzenia wojny^3I. Okazało się, że wykorzystując analizę matematyczną można podejmować decyzje dotyczące rozmieszczenia wojsk, sprzętu i łodzi podwodnych. \

Po wojnie niektóre firmy konsultacyjne, jak Arthur D. Little Inc., i przemysłowe, jak E.J. du Pont de Nemours & Co. oraz General Electric, zaczęły używać tych technik do rozmieszczenia pracowników, wyboru lokalizacji zakładów produkcyjnych i planowania magazynów. Tak więc w zasadzie podejście to zajmuje się zastosowaniem mtttod ilościowych w zarządzaniu. Konkretniej, zarządzanie ilościowe koncentruj^ się na podejmowaniu decyzji, efektywności ekonomicznej, modelach matematycznych oraz wykorzystaniu komputerów. Podejście ilościowe ma dwie gałęzie: ilościową teorię zarządzania i zarządzanie operacyjne.    \

• spojrzenie ilościowe    \

Podejście do zarządzania, w którym stosuje się techniki ilościowe.

Ilościowa teoria zarządzania koncentruje się zwłaszcza na opracowywaniu modeli matematycznych. Model matematyczny jest uproszczonym przedstawieniem systemu, procesu lub relacji.    \

W początkowych latach swego rozwoju ilościowa teoria zarządzania skupiała się na modelach, równaniach i podobnych formach odzwierciedlania rzeczywistości. Na przykład, menedżerowie w Detroit Edison używali modeli matematycznych do określenia najlepszego sposobu zaprojektowania pracy ekip naprawczych w czasie

2. Ewolucja zarządzania 83