7j6. Zaburzenia wyiąpująoa pod pootacią somatyczną S07
tób. Jednak stopień przekonania o ich istnieniu może byt zmienny w enste ićgnytfa wizyt. Choć mc wyszczególnione w ICD-10, istotne wydaje się tez stale nadmierne sji-absorbowanie sprawami zdrowia i zabiegami mającymi na edu jego otrzymanie Jako odrębny zespół o charakterze nerwicowym zaburzenie to występuje niezmiernie rzadko; najczęściej wchodzi w skład innych zaburzeń psychicznych jnp. depresji, psychozy urojeniowej).
4. Zaburzenia wegetatywne występujące pod postacią somatyczną
Obraz tych zaburzeń odpowiada symptomatologii zaburzeń zwanych w poprzednich klasyfikacjach nerwicami narządowymi. Objawy zgłaszane przez pacjenta przypominają zaburzenia funkcji układu lub narządu, który głównie jest unerwiony lub kontrolowany przez układ nerwowy wegetatywny (tj. układy krążenia, pokarmowy, moczowo-płciowy). Występują tu dwa typy objawów:
• objawy pobudzenia układu sympatycznego (przyspieszenie akcji serca, poty, drżenie, zaczerwienienie, z uczuciem lęku przed chorobą somatyczną),
• zmienne i nieswoiste skargi (wędrujące bóle, wzdęcia, uczucie ściskania, ciężaru) odnoszone przez pacjenta do określonego narządu czy układu.
5. Uporczywe bóle psychogenne
Główną skargą jest tu silny i niepokojący ból, którego nie można w pełni wyjaśnić procesami fizjologicznymi czy chorobami somatycznymi i który występuje w związku z konfliktem emocjonalnym lub problemami psychospołecznymi Tfc konflikty czy problemy są tak nasilone, że uzasadniają przypuszczenie, iż mają znaczenie przyczynowe. W następstwie zaś uporczywego bólu zwykle wzrasta zainteresowanie i opieka nad pacjentem - zarówno osób bliskich, jak i personelu medycznego.
Objawy psychiczne w tych zaburzeniach obejmują:
• nadmierne zaabsorbowanie sprawami zdrowia i zabiegami wokół jego przywrócenia lub zachowania (zwłaszcza w zaburzeniach somatyzacyjnych i hipochondrycznych),
• czujną obserwację funkcjonowania narządów własnego ciała i postrzeganie go jako patologicznego,
• poczucie choroby fizycznej, potrzebę badanu się i leczenia,
• odgrywanie roli chorego (ze skupianiem na sobie uwagi środowiska i zapewnienie sobie jego opieki).
W tych zaburzeniach różnicowanie wymaga przede wszystkim wykluczenia chorób somatycznych, organicznego podłoża skarg pacjenta. Dokonuje się tego najczęściej przed kontaktem pacjenta z psychiatrą, a często trwa to bardzo długo. Rola pacjenta w tym czasie jest związana z nastawieniem na czujną samoobserwację, zwiększanie wrażliwości na wszelkie zmiany w funkcjonowaniu twego dała (amerykańskie określenie ianinei syndrom* - zespół wartownika nastawionego na utrzymywanie czujności w określonym zakresie). Towarzyszą temu wzrastający lęk i poczucie zagrożenia, opi-