DSC02363

-    nazwę instytucji prowadzącej badania,

-    niezbędne rubryki dla celów ewidencyjnych,

-    tytuł kwestionariusza,

-    miejsce oraz rok,

-    wprowadzenie.

Nazwę instytucji prowadzącej badania umieszcza się u góry strony, na środku. Czasem nie jest to nazwa instytucji prowadzącej badania, ale instytucji firmującej te badania. Tak jest np. w przypadku studentów prowadzących badania służące zebraniu informacji niezbędnych do opracowania pracy promocyjnej. Podają oni wówczas nazwę swojej uczelni i ewentualnie nazwę wydziału lub instytutu (np. Uniwersytet Warszawski, a pod spodem Wydział Pedagogiczny). Niekiedy (zwłaszcza, gdy ankieta ma być wysłana pocztą) podaje się dokładny adres instytucji (może to być pieczątka umieszczona w górnym lewym rogu strony) wraz z kodem pocztowym i numerem telefonu. Umożliwia to respondentowi kontakt z badaczem, gdy zachodzi potrzeba wyjaśnienia jakichś kwestii związanych z wypełnieniem kwestionariusza.

Na stronie tytułowej kwestionariusza czasem umieszcza się u góry lub w prawym gómym rogu (pod nazwą instytucji) rubryki przeznaczone do naniesienia znaków ewidencyjnych (np. numeru rejonu, w którym prowadzone jest badanie, numeru respondenta, numeru kwestionariusza itp.).

Pod nazwą instytucji prowadzącej lub firmującej badanie umieszcza się tytuł kwestionariusza, który zawiera syntetycznie ujęte określenie rodzaju problematyki podjętej w badaniach (np. „Postawy ekologiczne młodzieży” lub „Świadomość historyczna uczniów” itp.). Powinien on być sformułowany zrozumiale i interesująco. Dopuszczalne jest również pominięcie tytułu i ograniczenie się tylko do słowa „KWESTIONARIUSZ ANKIETY”, które można dodatkowo oznaczyć odpowiednim symbolem ułatwiającym porządkowanie materiału badawczego. Jeśli badamy w tej samej sprawie np. nauczycieli i studentów, to możemy użyć następujących symboli: „KWESTIONARIUSZ ANKIETY - N” (dla nauczycieli) lub „KWESTIONARIUSZ ANKIETY - S” (dla studentów).

Niekiedy badacze, oprócz tytułu całego kwestionariusza, stosują również podtytuły (śródtytuły) w celu oddzielenia poszczególnych fragmentów jego części zasadniczej (tematycznych zespołów pytań). Stosowanie takiej praktyki jest jednak dyskusyjne.

W dalszej części kwestionariusza umieszcza się nazwę miejscowości (dużymi literami) i rok, a poniżej tytułu wprowadzenie. Niekiedy wprowadzenie umieszczane jest na odwrocie strony tytułowej.

Układ strony tytułowej nie jest objęty jakąś normą, a wynika z praktyki badawczej, dlatego mogą być stosowane również inne rozwiązania.

Wprowadzenie jest kilkuzdaniową informacją o tym:

-    kto prowadzi badania,

-    jaka problematyka będzie przedmiotem badań,

-    jak zostaną wykorzystane wyniki tych badań,

-    że zapewniona jest pełna dyskrecja (ewentualna informacja, że ankieta jest anonimowa),

-    jak należy ją wypełniać i w jaki sposób zwrócić.

W tej części ankiety powinna się również znaleźć prośba o właściwe podejście do badania i udzielenie prawdziwych informacji i szczerych wypowiedzi. Na koniec należy odpowiednio podziękować za poświęcony czas i trud związany z wypełnieniem kwestionariusza ankiety. W przypadku badania prowadzonego za pośrednictwem poczty nie należy umieszczać stwierdzenia o anonimowości badań, gdyż brzmi ono niewiarygodnie.

Zasadnicza część kwestionariusza jest swoistym zestawem, kompozycją, a nie zbiorem pytań dotyczących bezpośrednio tematu badań. Pytania te powinny być ułożone w logicznej kolejności i być ze sobą odpowiednio powiązane. Powinny umożliwiać weryfikację przyjętych hipotez roboczych. Przystępując do układania pytań należy zacząć od przypomnienia sobie, jakie problemy szczegółowe będą rozwiązywane w danym badaniu. Każdemu z tych problemów powinny odpowiadać określone pytania w kwestionariuszu, których może być różna ilość. Jeden problem może być rozwiązywany za pomocą kilku pytań lub tylko jednego pytania. Pierwsze pytanie

139