W jakim kontekście powinniśmy prowadzić badania na temat zmian, jakie nadchodzą dla ludzi z upośledzeniami' Czy ruch integracji jest ważnym historycznym wydarzeniem? Sądzimy, żc tak i pytania, które chcemy zadać, musimy umieścić w tym kontekście. Czy. tu i teraz, ruch ten przyniesie korzyści każdemu uczniowi może nie być jedynym z tych pytań. Integracja jest jak wtorek. Pytanie, czy jest ona dobra, czy zła. może być z tego punktu widzenia nie na miejscu. Należy robić wszystko, aby funkcjonowała. Głównym lematem badań powinno być pytanie, jak to zrobić. Nie pytajmy „Czy integracja działa?", ale .Co możemy zrobić, żeby działała?".
Kalectwo — próba charakteru Wstęp
Społeczną percepcję kalectwa identyfikujemy zwykle na podstawie ustaleń — jak „zdrowi" postrzegają „upośledzonych". Pozwala to niewątpliwie na uchwycenie pewnego ważnego aspektu świadomości społecznej w tym obszarze zjawisk. jednakże trzeba pamiętać, że w tego typu nastawienia uwikłanych zostaje wiele innych kategorii: „podobieństwo-inność", „swoi-obcy", „piękno-brzydota", „uprzywilejowani przez naturę-dotknięci przez los" itd. Wydaje się. że stosunek ludzi do tego typu opozycp wyznacza w znacznej mierze postrzeganie przez ..zdrowych" — tzw. „upośledzonych". Innymi słowy informacja dotycząca postrzegania „upośledzonych" odsłania nam wiele zjawisk z zakresu upowszechnionych w społeczeństwie reguł interakcji, ale cym samym może zakłócić czystość identyfikacji definicji samego „kalectwa’ jako samoistnego zjawiska życia.
Wydaje mi się więc, że dla otrzymania pełnego obrazu społecznych definicji kalectwa ważna być może informacja o cym — jak jawi się kalectwo jako ewentualna perspektywa własnego żyda, jako osobisty los egzystencjalny.
Na ten właśnie temat otrzymałam pewną informację przeprowadzając ankietę późną wiosną 1993 r. wśród warszawskiej młodzieży przedostatnich klas liceów ogólnokszta-