21M OIIIIKAltY WYHTWPOWANIA | f|'l IlATY^iH A KIA
t4# ni/.|, yi ni i pi /jwH/.tin1 bardzo h,
nn m v i \ \\\ (,W01 u 11 ' 1 ' . ,
‘ , , v, kul turów# / . i V/ i < I . i |»' j < ‘ . I; j ' J y , . .
HysitMimiyf/nym Im.limm,, l> '■? - 1 ec. ali durni, pi .-limtoryry ’d
"om ów w miarę uporządkowanych nu temat rozwoju „Kl(J [ ?w„ na o pro,-esów gcoloKicznych zachodzących w )a«k.n..*h Wy*y Krakowsko-Częstochowskiej i stratygraf
1967 1969; W. Chmielewski i m., 1967, I Madeyska mklewska, 1969 i in.). Najpełniejszy profil występuje w Jaskim Nietoperzowej i rn.in do niego będzie nawiązywał autor w dalszych rozdziałach.
Stadia! kaszubski (sandomierski) ,8. Stadiał kaszubski (sandomierski) jest. reprezentowany przez osady lodowcowe, wodno ot owco we i zastój-skowe na obszarze zlodowaeonym oraz przez osady peryglacjalne, w tyrn
również i less, w obszarze ekstraglacjalnym.
Osady lodowcowe poznano dokładniej, zwłaszcza w ostatnich latach w dolinie Wisły. Ich stratygrafia była tam przedmiotem badań E. Drozdowskiego (1973, 1974a, b, 1975, 1976a, Id, 1979), A. Makowskiej (1973. 1975, 1976b, 1977b), A. Olszewskiego (1974, 1976) i J. E. Mojskiego (1979b—e). Wyniki tych badań prowadzą do wniosku, ze począwszy przynajmniej od Chełmna w dół Wisły, na zboczach krawędzi wysoczyzn, ale głównie w profilach wiertniczych, występują co najmniej dwa poziomy glin zwałowych młodszych od interglacjału eemskiego. Dolny z tych poziomów należy do stadiału kaszubskiego: w nomenklaturze R. Galona (1934) jest to druga dolna glina zwałowa, nazywana przez E. Drozdowskiego „trzecim poziomem glacjalnym” i „trzecim poziomem gliny zwałowej” przez A. Olszewskiego. Dwaj ostatni autorzy skłonni są ten trzeci poziom korelować ze stadiałem szczecińskim, a w każdym razie z nasunięciem lądolodu starszym od nasunięcia maksymalnego. O południowym zasięgu tej gliny zwałowej niewiele wiadomo. A. Makowska (1977b) uważa, że sięga ona aż po okolice Torunia i dlatego nazywa ją poziomem toruńskim.
Według A. Makowskiej (1975) poziom toruński na obszarze występowania morskich osadów eemskich jest podścielony gliną zwałową fazy malborka. Glina ta leży na osadach zastoiskowych, które sięgają na południe aż do Torunia. Osady lodowcowe fazy malborka byłyby więc najstarszymi osadami takiej facji zlodowacenia północnopolskiego na Niżu Polskim. Glina zwałowa poziomu toruńskiego jest oddzielona od gliny zwałowej fazy malborka przez osady interfazy knibawy (A. Makowska, 1975), opisane w profilu wiertniczym w Knilaawie koło Tczewa. Są to piaski jeziorne z warstwą mułków zawierających redeoonowane morskie otwornice. I
Warunki powstania gliny zwałowej poziomu toruńskiego, jej cechy tekstu rai ne i strukturalne opisano dokładnie na przykładzie dwóch Pomówi — Gniew II i Morsk (A. Olszewski, 1974). W profilu Gniew 4 spąg gliny leży na wysokości około 6 m n.p.m w Morsku poniży 24,5 m, w Basenie Grudziądzkim około 10 m] n p rn Miąższość jei W nosi kilka metrów i tylko zupełnie lokalnie przekracza 10 m. Dalej ku
18 Nazwa „sandomierski” jest stosowana dla obszaru ekstraglacjalnego.