DSC05053

J.

\ai

-^ss-

86 (stąd fraszki miłosne i wieź, Wrocław 1969 i nast..

„POSTYLLA'

XC1II

(Stad piesiu Hynvti), onu: Pieśń ć* ięrojańska o ' - D mowski. Fraszki, oprać.

4

s**eaoi

t&ytebuk.iem;

do

mina.

ćruim potńedasz. zem s.e tam cz>*>ch rzecz.

BKT s ££ oe spytają, »» tam było takiego, tedy żadnego sto**

■ł pcra-jćdziec

_Ta « ntaoo dobswasz jako z błota, tu sie już rzkomo masz wob

^aoebą:

iano

^c^er\

sensy

Kochanowski. Pićsm.    -    -

^²-^7,9-^i

J. ?

'łM

^t*°^Ąonism_A

■-----^M P^raenł“^u> raca _uo czytelnik, ,

c^ka" 3 petem gramig*. ,icś przestępca, snadż ₈o^°^do -b*.

can. rt \ tc stroni od sformułou an dosadnych, jak w? ń* ^niż,i Pu kobiety „O nędzna suinio a mama jaszczurko** _aiu .^Cdy’^edv" zc Pan dżw iga człowieka z i**«->ies* ^>w"‘^J '*

‘ęjako

- '^tó> sz wspak _r._.,iow i powiedzeń („ty _Cu.

_    twego garścią", jaki pan. taki kram").

Cusie ^tarzanie pewnych myśli i sformułowań (w kazaniu N-ędaele Siódmej po Nowym Lccte — .słuchanie • .-serce" LYTm edu utrwalenie słów kaznodziei w umyśle odbiorcy ę™ gę nauczać także w inny sposób: otoż projektuje sytuacje rLccfc może Sie znaleźć jego słuchacz, i podpowiada mu. jak

aę ma”zachować, lub pokazuje, że bez prawdziwej wiedzy stanie aę bezradny:

s . misty czny (anag-> — gjowme na sens moralny, ale nse za-jj-aojenił. że pod opisaną w przypowieści drogą kryje »ę .uesyme a niedbałe serce", z którego puk-czart może wyjąc

" k- OP⁰^ J*st porównana do serca zatwar-csemiami zas są rozmaite myśli „według świata tego '.

Z J^ir>'^ałysł> i „wynaUzki" Owa obfiu rola. jak wy kła*

aJoZL    ^rola człowieka cnotliwego". Cecha

*** ***    i powielanie

^zł»^»₎ecaał<tofe^_z^?^:l“^r‘^1Cn'^ "P • “ «l*ca. na której

w, ^Soe^c^r^{od zydo}"^ski- °* -

^SrCm°'    ~ wyzbywanie się

™^ł rozumieć jako pokorna

. _idło)t skruchę serca (mirra), jałmużnę (złoto). Nieobca prośbę/. _takźe skłonność do poszukiwania w Starym Tcstamen-gej°wi jes^i _chryslusa j_anusz T. Maciuszko uważa że z Postyl-wyłania się chrystocentryczna posuwa Reja"".

^/; ''w końcowej części kazania „Niedziele Siódmej po Nowym Lc-. ,. pojawia się prośba o oczyszczenie serc i nasunie .jszczyrej ^t|awdy słów a wiernej nauki” Pańskiej. Podsumowując rozważania Rej dodatkowo wskazuje, czego winien dowiedzieć się chrześcijanin. układając najważniejsze myśli w trzech punktach. Całość kończy modlitwa o „zapalone słowa" Boże i ufne serca.

Układ tego kazania ilustruje typ Rejowego wykładu, ale od wypracowanego przez siebie schematu nieraz autor odstąpi, głównie z uwagi na temat perykopy. Jak powiedziano. Rej miał świadomość, że przez przykłady naucza się skuteczniej, dlatego, swoim zwyczajem, opisuje rówmież zdarzenia i postępki, które podpatrzył u współczesnych. Celnie np. nakreślił obrazek skąpego bogacza: Już myślisz o skrzyni, o kuchni, o stajni, o żenie. o czeladzi. Już wieszasz klucz na szyi. macasz kraty, by me osłabiała, pociągasz kłódki. Już niebezpieczne wy spanie twoje, już i sługa, i przyjaciel podeżrzany” („Ewanielija Niedziele Szóstej po Wielkiej Nocy"—List 139).

Postylla jest dowodem aktyw nej kalwińskiej działalności Reja. Do głosu dochodzi szermierz reformacji, który gromi świąteczne i kościelne ceremonie, oburza się na ludowe zwyczaje. Jednym z najśw ietniejszych fragmentów Postylli jest fragment dotyczący sposobu świętowania:

Abowiem kio się dziś chce przypatrzyć temu. jaka jest na^ka afco sprawa dzisiejszych faryzeuszów naszych około święcenia świąt Panu Bogu naszemu. To wszytka sprawa. 2 to wszytka nadzieja nie robić tac dnia onego. a do kościoła ubrawszy sie 2 upstrzywszy sie ić. 2 stanąć co na nawyzszym miejscu, a pogiadac jeden po drugim. A tam sie poznać, tam sie witać, tam sie dowiedzieć o wszytkich sprawach jeden drugiego. Pccym sie nasłuchawszy pisku, krzyku, huku. któremu zader. am jednego i-tówka

J. T. M 2c 1 u szko. Mikołaj Rćj..., opdL, s. 316.