DSC05514

7.5. Wnioski końcowo

Badaniom poddano układ prz0Blrzonno«funkoJon0jpy budynku szkolnego w aspekcie usytuowania oraz /akiiań programowych Przyjęto, że te dwie grupy czynników mają zasadniczy wpływ na sposób rozwiązania obiektu szkolnego. Program ma szczególne znaczenie w aspekcie kształtowania funkcji,

a warunki przestrzenne, w Jakich budynek został usytuowany, zasadniczo wpływają na Jego formę architektoniczną. W praktyce zależności te mają charakter bardziej złożony, czego przykładem może być chociażby narzucony przez program sposób przestrzennego rozwiązania szkół stelnerowsklch.

Program ora z warunki usytuowania obiektu okazały się mleć znaczący wpływ na Jego układ. Szeroka oferta funkcjonalna, złożoność I różnorodność rozwiązań przestrzennych, towarzyszą w nim jasnej I klarownej strukturze ¹²⁸ całości, u której podstaw leży sposób rozwiązania szkolnej przestrzeni publicznej. Taki układ przestrzenno-funkcjonalny jest wyrazem aktualnych wymagań społecznych, szczególnie w zakresie metod kształcenia i wychowania, jak również możliwości współczesnej techniki. Sposób rozwiązania budynku szkolnego staje się w ten sposób nośnikiem Informacji o kulturze naszych czasów. Profesor Tadeusz Sławek w swoim wykładzie o edukacji wygłoszonym na Politechnice Śląskiej w Gliwicach ¹²⁰ nazwał czasy, w których żyjemy złożonym z informacji światem postfordowskim, w którym dominuje odmienność, nlestandardowość, indywidualność. Świat ten powstał w opozycji do fordowskiego świata twardych przedmiotów, w którym obowiązywały takie kryteria jak: trwałość, użyteczność, masowa produkcja i kolektyw, a który nieodwracalnie przeminął. Różnorodność I indywidualizacja form współczesnej edukacji, która rozwinęła się w opozycji do podejmowanych w przeszłości prób unifikacji procesu nauczania, znajduje odzwierciedlenie w sposobie projektowania budynków szkolnych.

Te dwa aspekty kształtowania układu przestrzennego szkoły, różnorodność oraz czytelność przywodzą na myśl słowa Marii Montessori: Wolność i dyscyplina to dwie strony tego samego medalu¹³⁰ oraz deklarację autorską H. Hertzbergera: Zgodnie z poglądami Montessori, należy pozwolić uczniom na taką swobodę, jaka jest możliwa w ramach pewnych ograniczeń. W tym śpjgtfa tak rozumiem moją architekturę szkolną: zapewnić uczniom strukturę, wewnątrz której będą m| swobodnie rozwijać.¹³¹ Słowa te możemy rozpatrywać w szerszym kontekście, jako wyraz oi tendencji w projektowaniu współczesnych budynków szkolnych.

^m Struktura to: układ I wzajemna relacje elementów stanowiących całość: budowa, ustrój [za:] Słownik języka polskiego. Tom III, s. 352.

'** T. Stawek: O edukacji, czyli Królewna Śnieżka w dobie globalizacji, wykład na Politechnice Śląskiej w Gliwicach 05.12.2002.

¹³⁰ M. Mlksza, op.cit., s. 63.

oryg.: According to Montessori, pupils should be allowed as much latitude as possible within certain limits I see my school archltecture In that light: I provide the framework within which the pupils cen dwoinn frcLiu (tłum. własne), [za:] DETAIL 03/2003, s. 154.    ^    aeveiop rreely