DSCF4141

M_m = M-AM

Straty te w warunkach znamionowych wynoszą zazwyczaj kilka procent wartości momentu M. Ze względu na nieznaczne różnice momentów M_m oraz Af

charakterystyki firmowe silników podają wartość momentu obrotowego, nie określając jednoznacznie, czy przedstawiony jest moment wewnętrzny (elek-

tryczny X czy też użyteczny (mechaniczny).

1,2-2. Silniki bocznikowe

W silnikach bocznikowych (rys. 1.22) uzwojenie wzbudzenia jest włączone równolegle do obwodu twomika na napięcie zasilania. Tak więc przy stałym napięciu zasilania (U — const), strumień magnetyczny jest praktycznie stały i silnik bocznikowy pracuje w warunkach odpowiadających pracy silnika z obcym wzbudzeniem. Osłabienie strumienia spowodowane jest tu również, podobnie jak w silnikach obcowzbudnych, oddziaływaniem twomika oraz dodatkowo spadkiem napięcia zasilania przy wzroście obciążenia. Wynika stąd podobieństwo charakterystyk obu rodzajów silników. Silniki bocznikowe mają w zasadzie charakterystyki sztywne, z obrotami obniżającymi się teoretycznie liniowo w miarę wzrostu spadku napięcia (/ • R) na rezystancji obwodu twomika. Przez

charakterystykę sztywną rozumie się taką charakterystykę, dla której stosunkowo dużym zmianom obciążenia odpowiadają małe zmiany prędkości kątowej.

u

l+lm

Rys. 1.22

Schemat silnika bocznikowego

Podobnie jak i dla silników obcowzbudnych, dla silników bocznikowych również przedstawić można charakterystykę mechaniczną (0 = f(Af) oraz wykres

M = f(f). Obu tym zależnościom odpowiadają charakterystyki podane dla silnika

obcowzbudnego (rys. 1.20 i 1.21). Prąd pobierany ze źródła jest sumą prądu twomika ł oraz prądu wzbudzenia i_m.

Zaletą silników bocznikowych jest sztywność charakterystyk mechanicznych oraz to, że nie wymagają osobnego źródła prądu do zasilania obwodu wzbudzenia.

Zasadniczy schemat silnika szeregowego przedstawia rys. 1.23. Uzwojenie wzbudzenia włączone jest szeregowo do obwodu twomika i dlatego musi być wykonane z drutu o odpowiednio dużym przekroju, obliczonym dla przepływu prądu obciążenia silnika /. Przez twomik i przez uzwojenie wzbudzenia Dl Dl przepływa ten sam prąd. Strumień magnetyczny jest tu zmienny i zależny od prądu obciążenia według krzywej magnesowania żela-■ za. Krzywa magnesowania (rys. 1.8a) pozwala na określenie zmienności strumienia w funkcji prądu magnesującego z dokładnością wystarczającą do celów praktycznych.

Rys. 1.23

Schemat silnika szeregowego

Wychodząc z podstawowego równania silników prądu stałego (1.14), można wyprowadzić zależności określające charakterystykę to = f(/)-

Dla małych obciążeń strumień magnetyczny jest funkcją liniową (por. rys. 1.8a) prądu magnesującego

®i-n =h'I

a zatem równanie (1.14) można przedstawić w postaci

_U-1R    i /    (1.16)'

c-4> c*k\-l

Dla silników szeregowych za R podstawia się rezystancję całego obwodu silnika, a więc rezystancję twomika R„ rezystancję uzwojeń wzbudzających szeregowych R_u rezystancję uzwojeń biegunów pomocniczych R*, czyli

R = R, + Rjt + R_s

Po założeniu U = const oraz R = const i podstawieniu

■11 r

mam jjjfg

otrzymuje się

31