DSCF5322

kiełkowania, cechy zarówno odmianowe, jak i w dużym stopniu zależne od |gj techniki oraz warunków pogodowych (patrz rozdział 5.3).

Zużycie ziarna w przemyśle kaszarskim jest stosunkowo niewielkie $j| 250 tys. ton, a spożycie kasz maleje (70-80 tys. ton rocznie). Do produkcji kaszj płatków najczęściej jest wykorzystywany jęczmień dwurzędowy, rzadziej wielo^ dowy, a także pszenica, gryka, owies, kukurydza i proso. Ziarno do produkcji || powinno mieć bielmo twarde i szkliste, a więc o dużej zawartości białka, dosorto. wane pod względem dorodności. Ziarno mączyste jest kruche i w procesie produk* cji kasz daje dużo odpadów. Do produkcji kasz nie nadaje się ziarno porośnięte stęchłe, nadmiernie wilgotne, zaatakowane przez szkodniki.

Przetwory zbożowe ze względu na obecność dużych ilości błonnika pokarmo. wego są nieocenione w codziennej diecie człowieka. Zawartość błonnika pokarmi wego w wysokouszlachetnionych produktach zbożowych (mąka, kasza łamana) jest niewielka, ponieważ w procesie technologicznym przechodzi do otrąb, stanowiąc produkt odpadowy przemiału ziarna. Błonnik pokarmowy zwiększa objętość pożywienia, nie podwyższając jego wartości energetycznej, a tym samym łagodzi łaknienie. Produktom zbożowym przypisuje się także działanie profilaktyczne, a niekiedy terapeutyczne. Wykazano bowiem, że zawarte w otrębach zbożowych, zwłaszcza w owsie i jęczmieniu, znaczne ilości p-glukanów i pentozanów wywierają bardzo korzystny wpływ na organizm, gdyż regulują poziom glukozy we krwi oraz cholesterolu, substancji, których nadmiar uważa się za przyczynę chorób cywilizacji nych.

Ziarno w przemyśle gorzelnianym służy do produkcji zacieru i słodu. Na zacier wykorzystuje się najczęściej żyto, rzadziej - pszenicę, na słód gorzelniczy-najeżę^ setej jęczmień, niekiedy - pszenicę i pszenżyto. Rocznie na te cele przeznacza się około 600 tys. ton ziarna, głównie żyta. Ziarno do wytwarzania zacieru nie musi spełniać wysokich wymagań jakościowych. Może być porośnięte, a nawet zepsute czy stęchłe. Na słód gorzelniczy można wykorzystać jęczmień, który nie spełnia wymagań technologicznych jęczmienia browarnego. Słód taki powinien zapewniać dużą efektywność amylolityczną, co jest niezbędne do scukrzania skrobi w zacie-j rach gorzelniczych, gdzie najczęściej surowcem do fermentacji są ziemniaki. Z tych względów wydajność ekstraktu słodowego i zawartość białka w ziarnie ma niniejsze znaczenie. Do gorzelnictwa najbardziej nadaje się jęczmień bogaty w białko, a więc z bielmem szklistym i o drobnym ziarnie. Dlatego do tych celów może być również wykorzystywany jęczmień wielorzędowy.

W ogólnej ilości produkowanego ziarna ponad 60% stanowi ziarno pastewnej Strukturę gatunkową ogólnego wolumenu ziarna pastewnego w kraju przedstawiono na rysunku. 1.4. Na cele paszowe są również wykorzystywane otręby, młóto, kiełku słodownicze i inne produkty odpadowe przemysłu przetwórczego. Wartość ziarna! jako paszy zależy przede wszystkim od jego składu chemicznego i możliwości tra-_; wienia przez organizm zwierzęcy. Aby określić wartość pokarmową pasz, stosuje

_