DSCF5380

2. Pszenica 99

podatność roślin na choroby. Dawka trzecia ma na celu utrzymanie sprawności aparatu asymilacyjnego, dobre wypełnienie ziarna i zwiększenie w nim zawartości azotu.

Wyniki dużej serii doświadczeń (rys. 2.12) z końca lat osiemdziesiątych dowodzą, że optymalną dawką azotu pod pszenicę ozimą jest 100 kg/ha N, pod żyto około 90 kg/ha N, pod owies — 75 kg/ha N i pod jęczmień jary - 70 kg/ha N (Fotyma).

dawka azotu (kg<ha)    dawka azotu (kg/ha)

Rys. 2.12. Krzywe reakcji zbóż na nawożenie azotem (Fotyma, 1988)

Pszenica ozima na wytworzenie 5 ton ziarna paszowego (z odpowiednią ilością słomy) pobiera 120 kg N (rys. 2.11). W pierwszej kolejności jest pobierany azot glebowy, który powstał dzięki zmineralizowaniu próchnicy glebowej oraz resztek pożniwnych przedplonu. Na glebach o średniej żyzności wiosną mineralizuje się 70-90 kg/ha N, a na glebach ciężkich (Fotyma, Pietruch, 2002) — nawet 105 kg/ha N w warstwie do 90 cm gleby. Ilości te są jednak zależne od temperatury i wilgotności gleby wiosną decydujących o dynamice procesów mineralizacji. Do zastosowania w formie nawozów mineralnych pozostanie zatem 70 kg/ha N (120 kg — 50 kg). Jeśli nie ma podstaw do zmniejszenia tej dawki (np. przedplon motylkowaty, obecność obornika w ciągu ostatnich trzech lat), to pozostaje już tylko uwzględnić stopień wykorzystania azotu przez pszenicę z nawozów (50-70%). Ostateczna dawka dla 5 t ziarna powinna wynosić około 116 kg.