1933501765

1. WSTĘP

Sport można zdefiniować, jako wszelkiego rodzaju ćwiczenia mające na celu podnoszenie sprawności fizycznej. Systematycznie uprawiany umożliwia prawidłowy rozwój fizyczny oraz psychiczny dzieci i młodzieży, jest obrazem zdrowego stylu życia. Aktywność fizyczna poprawia nastrój mając działanie antydepresyjne, ponieważ zwiększa produkcję endorfin popularnie nazywanych hormonami szczęścia. Prowadzi do lepszego samopoczucia oraz zmniejszenia poziomu stresu. Dosyć powszechne stają się portale społecznościowe osób żyjących aktywnie, skupionych na różnych dyscyplinach sportowych. Dla niektórych aktywność fizyczna jest sposobem na życie, próbą prześcignięcia się z rekordami kraju, świata, dla innych zmierzeniem się z własnymi słabościami. Według badań przeprowadzonych przez TNS Opinion & Social wśród 27 krajów Unii Europejskiej w 2009 roku, zdecydowana większość obywateli Unii (65%) uprawia jakąś formę aktywności fizycznej co najmniej raz w tygodniu, a 40% robi to regularnie. Intensywność uprawiania sportu maleje z wiekiem, jednak 22% respondentów w grupie wiekowej 70+ deklarowała prowadzenie aktywności fizycznej. Obecnie, dla większości mieszkańców Unii Europejskiej głównym powodem uprawiania sportu jest poprawa stanu zdrowia (61%), następnie poprawa kondycji fizycznej (41%), potrzeba relaksu (39%), potrzeba zabawy (31%), dbałość o wygląd (24%), przeciwdziałanie skutkom starzenia (15%) oraz zwiększenie poczucia własnej wartości (10%) (Eurobarometr, 2010).

Wraz z masowym uprawianiem sportu, pojawiło się szereg problemów zdrowotnych, ogólnomedycznych, jak i stomatologicznych. Przyczynia się ku temu tendencja do bicia rekordów oraz narastająca brutalizacja niektórych dyscyplin sportowych. Najczęstszą bezpośrednią przyczyną urazu w sporcie są: uderzenie głową lub ręką przez współzawodnika, upadki na ziemię czy twardy przedmiot, jak również cześć wyposażenia sportowca, np. kij hokeisty, piłka (Mazur M., 2006), (Biasca N., 2002). Piśmiennictwo polskie i zagraniczne podaje wiele przykładów kontuzji w trakcie aktywności sportowej. Urazy spowodowane uprawianiem sportu stanowią 8,2-36% wszystkich urazów, dając liczbę 6150 000-22 500 000 osób poszkodowanych rocznie (Gassner R., 2003), (Bijur P.E., 1995), (Mielnik-Błaszczak M., 2005). W USA rocznie około 2,7 min dzieci i młodzieży zgłasza się do oddziałów ratunkowych szpitali z powodu różnych

5