DSCF5426

HK

Kii

3. Żyto

145

WIS

.

KTO

Hi

H

n

■

V

bardzo dobrym i dobrym są z reguły wyższe niż na żytnich. Z kolei w latach mokrych żyto na kompleksie 1 i 2 może plonować niżej w stosunku do żytnich, głównie z powodu silniejszego wylęgania, a także większego porażenia przez niektóre choroby grzybowe.

3.7. Agrotechnika żyta ozimego 3.7.1. Przedplon i uprawa roli

m

Si

s

li

Chociaż odmiany populacyjne i mieszańcowe mają niewielkie wymagania glebowe, dość wyraźnie reagują one na przedplon, szczególnie na glebach lekkich. Na żyto rosnące na takich glebach najkorzystniej oddziałują przedplony roślin strączkowych, takich jak: łubin wąskolistny i żółty, groch pastewny, mieszanka wyki ozimej z małym udziałem żyta, mieszanki strączkowo-zbożowe zbierane na kiszonkę bądź na nasiona. Żyto uprawiane po ziemniaku na oborniku plonuje o około 10% gorzej niż po motylkowatych i tylko niewiele lepiej niż po zbożach jarych. Owies jest dobrym przedplonem pod względem fitosanitarnym. Stosunkowo korzystnie wypada jęczmień, ponieważ najwcześniej schodzi z pola i czas na rozkład resztek pożniwnych przed siewem żyta jest dłuższy niż po pszenicy jarej i pszenżycie jarym. Zboża ozime są przedplonem najgorszym, co wyraża się 15-25% obniżeniem plonu. Spośród gatunków ozimych gorszy jest ten, który później schodzi z pola i czas na rozkład resztek pożniwnych przed siewem jest najkrótszy. Monokultura żyta uprawianego dłużej obniża plon o około 15-20%. W takich warunkach czynnikiem częściowo rekompensującym nieodpowiednie następstwo może być wsiewka seradeli w żyto, zaorana przed następnym siewem. Pomimo bardzo krótkiego czasu odrostu takiego śródplonu jego siła rekompensująca wyraża się poprawą plonu o około 8-10%.

Na stanowiskach po ziemniaku nie zaleca się wykonywać orki, ale raczej zastosować rozkruszenie warstwy roli za pomocą pogłębiaczy bądź grubera bez jej odwracania. Będzie to oczywiście możliwe po uprzednim dokładnym zebraniu łęcin i wyrównaniu kolein po narzędziach i maszynach zbierających ziemniaki. Po przed-plonach strączkowych i zbożowych ściernisko należy podorać lub stalerzować, bądź skultywatorować, aby przyspieszyć rozkład i częściowe skiełkowanie chwastów nasiennych. Skrócenie zespołu upraw pożniwnych jest uzasadnione wczesnym siewem żyta i krótkim okresem między zejściem przedplonu a orką siewną. Uproszczenia w uprawie gleby pod żyto dotyczą coraz częściej także spłycenia orki siewnej do 16-18 cm, a nawet całkowitego jej zaniechania na rzecz doprawienia tylko warstwy wierzchniej za pomocą talerzówki, glebogryzarki, kultywatora i brony.

Skrajnym uproszczeniem jest tzw. siew bezpośredni dokonywany specjalnym siewnikiem wprost w ściernisko. Przygotowanie przedplonu sprowadza się więc do