DSCF5475

4. Pszenżyto 19i

W technologiach ukierunkowanych na obfity plon można stosować uzupełniające nawożenie dolistne roztworem mocznika bądź nawozami makro- i mikroelementowymi płynnymi, nie później jednak niż bezpośrednio po przekwitnięciu roślin (patrz rozdział 2.7|J

Reakcja pszenżyta jarego na azot pod względem podstawowych wyróżników jakości żywieniowej ziarna jest podobna do reakcji pszenicy i jęczmienia. Zwiększenie poziomu nawożenia azotem powoduje względny spadek lizyny i izoleucyny (aminokwasów ograniczających) oraz sumy wszystkich aminokwasów egzogennych. Pogorszenie wyróżników jakościowych występuje już od najniższego poziomu nawożenia azotem i jest bardzo regularne (tab. 4.22).

4.8.3. Materiał siewny i siew

Termin siewu jest jednym z najistotniejszych czynników plonotwórczych pszenżyta jarego. Wymaga ono możliwie najwcześniejszego terminu siewu. Opóźnienie siewu powoduje obniżenie plonu, podobnie jak owsa i pszenicy jarej (lys. 2.20). Obniżenie to wynika przede wszystkim ze słabszego krzewienia produktywnego i zmniejszenia zwartości pędów kłosonośnych, a także z mniej ko-rzystnych warunków do różnicowania elementów kłosa i w efekcie zmniejszenia liczby ziam w kłosie oraz gorszego zaopatrzenia w wodę pozimową. Niekorzystnego wpływu opóźnionego siewu nie rekompensują inne czynniki agrotechniczne. Wartości elementów struktury plonu zależą od warunków świetlnych, długości dnia, temperatury i wilgotności, które w miarę opóźniania terminu siewu zmieniają się w określonym, niekorzystnym kierunku.

Dobrą zwartość łanu pszenżyta jarego uzyskuje się przy liczbie 450-500 kłosów na 1 m². Bardzo trudno jest doprowadzić do większego zagęszczenia, nawet gdy zwiększy się wysiew ziarna. Pszenżyto jare krzewi się bardzo słabo i samoistnie zmniejsza zagęszczenie źdźbeł na jednostce powierzchni (tab. 4.23).

Tabela 4.23. Wpływ gęstości siewu na plon i elementy struktury plonu pszenżyta jarego (Korona, Budzyński, 1994)

Wyszczególnienie	Liczba kiełkujących ziarniaków			na 1 m^2	NIR I
	300	400	500	600
Plon ziarna (t/ha)	6,03	6,32	6,45	6,31	0,24 1
Liczba kłosów na 1 m^2	407	466	496	518	i 25 1
Liczba ziarniaków w kłosie	33,7	31,1	30,3	29,0	1 r.n. 1
Masa 1000 ziarniaków (g)	45,9	45,7	44,9	43,9	1,8 1