260
W. Budzyński, W. Szempliński
°w
Średni krajowy plon ziarna mieszanek jest o około 11% większy ni*
jednocześnie o około 13% mniejszy od średniego krajowego plonu jęczmie^ go. W ciągu ostatnich lat zmienność plonu ziarna mieszanek w Polsce ^ \ 13% i była mniejsza niż gatunków zbóż w siewach czystych. Potwierdza togJH przesłankę siewów mieszanych, tj. większą wierność plonowania niż za$j°% czystych, szczególnie w warunkach ograniczonych nakładów na agrotechją^ ostatnich latach. Należy jednak zaznaczyć, że tę dużą wierność plonowania ^ się przy ogólnie niskim jego poziomie (poniżej 3 t/ha). Poza stabilnością p|0n \ nia zaletą mieszanek jest to, że lepiej wykorzystują nawozy i wodę z gleby, Sa ^ cydowanie mniej podatne na wylęganie, bardziej konkurencyjne wobec chwa™
Tabela 7.1. Wartość energetyczna ziarna i wydajność energetyczna mieszanek owsa oplewionego i nieoplewionego oraz jęczmienia oplewionego (Wróbel, 2003)
Skład mieszanki owsa i jęczmienia |
Wydajność energetyczna 1 kg ziarna (MJ energii metabolicznej brutto) |
Wydajność energetyczna z 1 ha (MJ) energii metabolicznej |
Owies Akt (nagoziarnisty) 100% |
18,4 |
49131 |
Owies German (oplewiony) 100% |
17,5 |
59784 |
Jęczmień Start (oplewiony) 100% |
16,3 |
50 027 |
Akt + German (po 50%) |
18,1 |
59397 |
German + Start (po 50%) |
17,2 |
56308 |
Akt + Start (po 50%) |
17,6 |
54 836 |
mniej wrażliwe na choroby i szkodniki i odznaczają się lepszą jakością zmniejszeniu udziału plewki w ogólnym plonie.
W mieszankach powinny być uprawiane także odmiany nieoplewionejęCw nia i owsa (tab. 7.1.). Ze względu na mniejszą zawartość włókna uszlachetniają jakość paszową, podnosząc energetyczność użytkowej części plonu (Wróbel,
Badania dowodzą, że mieszanki przeważają nad siewami czystymi głównie w gorszych warunkach siedliskowych, przy niższym poziomie kultury roli i niższym poziomie nakładów na agrotechnikę. Dlatego należy się spodziewać, że udział mieszanek międzygatunkowych zacznie maleć. W dobrych warunkach agroekologicz* nych i agrotechnicznych większe plony uzyskuje się z racjonalnie dobranych gatunków lub przez uprawę mieszanek odmianowych w ramach jednego gatunku. Natomiast duży udział mieszanek międzygatunkowych powinien występować w tych systemach gospodarowania rolniczego, w których poziom zużycia przemysłowych środków produkcji jest obniżony. Decyzję o wyborze mieszanego sposobu siewu zbóż należy podjąć na podstawie analizy możliwości wykorzystania zebranego plonu. Plon taki nie spełnia bowiem wymogów ziarna jakościowego oraz towa-