DSCF5542

254 W. Budzyński, W. Szempliński

Owies jest zbożem najwrażliwszym na niedobór mikroelementów, zwłaszcza miedzi i manganu, w mniejszym stopniu — cynku i molibdenu, najsłabiej reaguje na bor. Plonotwórcze działanie miedzi ujawnia się na glebach średnich i słabszych łatwo przepuszczalnych oraz w warunkach mało poprawnego przyrodniczo płodo-zmianu i wysokiego poziomu nawożenia azotem, a więc szczególnie w paszowym kierunku uprawy. Najkorzystniejsze jest nawożenie dolistne roztworem siarczanu miedzi bądź też roztworem mikrona wozowym, najlepiej chelatowym, przeznaczonym dla zbóż. Można ten zabieg połączyć z nawożeniem roztworem mocznika. W przypadku stwierdzenia dużego niedoboru miedzi w glebie należy zastosować do-glebowo od 2 do 6 kg Cu/ha w solach miedzi technicznie czystych.

Tabela 6.6. Skład aminokwasowy białka ziarna owsa odmiany Boruta wyrażony w g/16 N ogólnego (Wróbel, 1993)

	Aminokwasy egzo						genne
azotu	Lys	Met	Phe	Thr	Leu	Ile*	Val	His	Arg	Suma
0	3,65	1,22	4,15	2,83	6,41	2,35	4,34	2,16	5,94	33,05
60	3,45	1,29	4,29	2,81	5,79	2,44	4,30	1,98	5,78	32,13
90	3,51	1,30	4,31	2,66	6,09	2,40	4,53	1,72	6,01	32,53
120	3,64	1,32	4,39	2,70	6,20	2,37	3,94	1,82	6,11	32,49
150	3,87	1,30	4,52	2,81	6,13	2,73	3,90	1,90	5,35	32,21
	Aminokwasy endo						genne
azotu	Asp	Ser	Glu	Pro	Gly	Ala	Cys	Tyr	Suma	EAAI
0	6,60	3,87	18,6	4,62	4,34	4,06	1,62	2,36	46,05	53,1
60	7,02	4,07	19,0	5,04	4,21	3,96	pi	2,46	47,47	55,3
90	6,64	3,68	18,3	4,87	4,22	3,91	1,68	2,34	45,59	55,4
120	6,27	3,81	19,6	5,12	4,08	4,37	1,60	2,55	47,40	55,0
150	6,61	3,73	19,8	5,00	4,04	4,57	1,73	2,92	48,38	56,6

* Aminokwas ograniczający wartość odżywczą białka.

Korzystny wpływ manganu na plon owsa może wystąpić na glebach o pH powyżej 6,0, przewapnowanych i przesuszonych. Na glebach kwaśnych dostępność manganu dla owsa zwiększa się. W nawożeniu doglebowym dawki powinny być mniejsze (5-8 kg/ha) w MnS0₄ • 5H2O, MnCł₂ • 4H₂0, Mn(N03)₂ • 6H₂0 przy niskim pH i zdecydowanie większe (10-15 kg/ha) przy pH powyżej 6,0. Gdy zawartość manganu w glebie nie jest znana, lepiej nie dostarczać go w formie nawozu, a w warunkach dużych plonów zastosować dolistny chelatowy nawóz mikroelementowy przeznaczony dla zbóż.

Podobnie jak inne zboża owies może niekorzystnie plonować, gdy bor będzie zastosowany doglebowo w nawozach borowanych bądź w nawozach mikroelementowych z dużym jego udziałem (rozdział 2.7).