DSCF5682

398 M. Kalinowska-Zdun

W Polsce zmiany w technologii produkcji buraka zaczęto wprowadzać od lat sześćdziesiątych, a na większą skalę - w latach siedemdziesiątych XX w. Polegały one na stosowaniu siewu rozrzedzonego, a następnie punktowego i użyciu herbicyd dów do niszczenia chwastów w zasiewach. Pozwalało to ograniczyć nakłady pracy na przerywkę i pielęgnację buraka cukrowego. Jednocześnie wprowadzono narzędzia wieloczynnościowe, co umożliwiało przygotowanie pola pod zasiew za jednym1 przejazdem. Po 1965 r. zaczęto bardzo intensywnie nawozić buraki: wysiewana! około 520 kg/ha NPK, podczas gdy bezpośrednio po wojnie dawka ta wynosiła tylko 130 kg/ha. W połowie lat sześćdziesiątych uruchomiono produkcję siewników typu Gamma do siewu rozrzedzonego i punktowego (o mechanicznym przyrządzie wysiewającym), sprowadzono z zagranicy pewną ilość siewników pneumatycznych, a w latach osiemdziesiątych przystąpiono do produkcji w Kutnie siewnika pneu-] matycznego „Aeromat”.

W tym samym czasie zaczęto produkować kombajn jednorzędowy typu „Neptun Z-413”, a następnie „Posejdon Z-417”, zmniejszyły się więc nakłady pracy ręcznej, ale zwiększyła energochłonność produkcji buraka. Do zbioru buraka importuje się maszyny wielorzędowe (3- i 6-rzędowe). Od 1992 r. na całej powierzchni stosuje się nasiona genetycznie jednonasienne, siew punktowy i herbicydy, co w połączeniu z mechanicznym zbiorem spowodowało zmiany w technologii produkcji i ograni*! czyło nakłady pracy ręcznej do 70-100 rbh.

Postęp w technologii produkcji buraka nie dotarł w pełnym wymiarze do Polski. W wielu rejonach kraju używa się jeszcze prymitywnych narzędzi do uprawy roli, siewu i zbioru buraka. Czynione są wysiłki, aby zwiększyć wielkość plantacji, zmechanizować uprawę i stosować racjonalną agrotechnikę, co gwarantuje większy plon i lepszą jakość surowca. W kampanii 1998/1999 wprowadzono w kilku cukrowniach dodatkową opłatę za zawartość cukru w korzeniach.

Od 28 stycznia 2002 r. we wszystkich cukrowniach w Polsce wprowadzono opłatę za zawartość cukru w korzeniach buraka cukrowego, a zasady przedstawiono w tabeli 1.1.

Tabela 1.1. Cena 11 korzeni buraka cukrowego w zależności od zawartości cukru

Zawartość cukru w %	Cena w zł za 1 tonę	Wzrost lub spadek ceny w % J w zależności od rosnącej lub malejącej o 0,1 % zawartości cukru
15	112,7
CA 1 O	113,0-133,0	+0,9
17,1-18,0	133,8-140,9	+0,7
18,1-19,0	141,4-146,5	+0,5
14,9-14,5	112,1-107,6	-0,9
14,4 i mniej	106,5 i mniej	_5