DSCF6223

oko apozycyjne

oko superpozycyjne

Izolują one - zależnie od typu oka - stożek faystaliczny j l siatkówkowe albo jeden z tych elementów,

Rozróżnia się dwa główne typy oczu owadów: apozy_Cjj peipozycyjne. Pierwszy występuje u owadów dziennych 1 u aktywnych o zmierzchu i w nocy, Podstawowe różnice £|f położenia komórek pigmentowych, zdolności refrakcji ^ diopUycznego i długości komórek wzrokowych, W oku nym pomiędzy soczewką a częścią receptoiyczną występ^ j".f krystaliczny (ommatidium eukoniczne) lub substancja gata»5 (o. pseudokonicznc). Komórki pigmentowe szczelnie otaczają nostki wzrokowe i w związku z tym do ich części recepto^ docierająjedynie promienie padające prostopadle. Pole widzen/ap^ szczególnych jednostek wzrokowych jest małe, a powstający ₀(^ oglądanego obiektu jest sumą jego drobnych fragmentów i po^ na zasadzie ich przylegania do siebie, tzw. apozycji. Z tego po^ widzenie owadów nazywa się mozaikowym. W oku superpozycją nym między soczewką a częścią receptoryczną występuje ,p|Ł| krystaliczny, po którym promienie świetlne dochodzą do rabdomu Komórki pigmentowe izolują głównie część dioplryczną, w ku z czym do siatkówki docierają obok promieni wnikających przez

rogówkę prostopadle, także promienie z sąsiednich jednostek wzrokowych. Powstający obraz jest więc wynikiem nie tylko sumowania fragmentów całości, lecz także ich nakładania się, tj. superpozycji.

gg* 33

-,ip«^rP⁰

j.ł« ' ’ „jcinka ommatidium. co umo’)’ M '' iii'*¹® -, jo słabego lub silnego oświetlenia o ■ . _

odbierają promieniowanie ^P’    nm do 800 run.|

j-jte **** 3OO w ciągu sekundy.

1iU³^' . _f(lłj7aj narządów wzroku owadów to

_rt,i ( oce///). Występują w liczbie trzech na czole t cwhw*mi _stadiów larwalnych, jak i dorosłych niektórych owadów. /*^r^'^Vl'⁰pii*ł?^,nes owadów z grupy hołomerobtrlia^ choć nie

ję), u wielu gatunków Efipzem. L&picłopttzra i Cufciuyatng. (,i<-    irtąją duże pole widzenia, ale w części dioptrycznej brak

prZ>’*^,Ł^₀ jjj-y sta licznego. Siatkówkę tworzy różna liczba, od kdka jei* ® ^ ₍tysięcy komórek wzrokowych. Wprawdzie powstaje w ruch

świetlne w izerobffl prze-Potrafią tei odbierać ifcit» icczb-c

* %

our

<*>

kilk“ ¹

-_st on ogniskowany poniżej warstwy komórek wzroko-

._rt/ alej*

•^J'^r^'i _n-_e jest przekazywany do mózgu. Pierw omie

one do oceny jakości i intensywności światła, jego obecności braku Są one jednak wykorzystywane przez owady do stabiliza-^kierunku lotu zgodnie z linią horyzontu.

p_rtyoczka boczne, stemmy {jstemntata). występują u larw adów z grupy holometabolia, w liczbie I —ó po bokach głowy. °iożonew kształcie wianków. U postaci dorosłych zastępująje oczy płożone. U większości owadów są zbudowane z rogówki, niekie-jv także stożka krystalicznego, rabdomu utworzonego z komórek wzrokowych oraz komórek pigmentowych, stanowiących wy ściółkę całej tej struktury. Podobnie jak oczy złożone też są unerwiane przez płaty wzrokowe mózgu.

Stwierdzono także, że niektóre owady nie mają oczu. na przykład larwy muchówek, ale w różnych rejonach ich ciała, w os korku znajdują się specjalne komórki światłoczułe, które umożliwiają larwom unikanie światła.

duż>^ł>

Widzenie przez owady sprowadza się do reakcji fotochemicznej. kwanty światła są absorbowane w rabdomerach przez barwnik, rodopsynę. To wywołuje zmiany chemiczne tego związku, co powoduje otwarcie kanału sodowego i wapniowego, depolaryzację i wzbudzanie aktywności elektrycznej aksonów komórek wzrokowych. W ten sposób energia świetlna jest przetwarzana na chemiczną przez cząsteczki pigmentu, a następnie energia chemiczna jest przekształcana w elektryczną przez neurony.