DSCF6814

-1

tMuzea stanowiły szczególne zadanie dia dziewiętnastowiecznego architekta W tym wieku kultu historii były budowlami, na która zwracano wyjątkowo dużą uwagą Ponieważ wcześniej nie istniały gmachy o takim przeznaczeniu, architekt musiał rozwiązać nowe dla siebie zagadnienia ekspozycji, oświetlenia, ciągów ruchu, podziału budynku na poszczególne sekcje i połączyć to wszystko ze stylem odpowiednim do charakteru muzeum. Kari Friedrich iron Schlnkeł schowa! dwukondygnacyjną przestrzeń berlińskiego Alias Museum za monumentalną jońską kolumnadą. Centralna rotunda, przekryta kopulą, przeznaczona została na ekspozycją rzeźby antycznej, w owym czasie najcenniejszej cząścl każdej kolekcji sztuki. Widoczne na przedstawionym pianie obiegające rotundą na dwóch poziomach

galerie pozwalają zwiedzającym na zapoznanie sią ze zbiorem malarstwa ber konieczności przechodzenia dwukrotnie przez to    H

sale. Ściany, na których powieszone są obrazy, usytuowano podłą*, ■ prostym do okien, aby wyeliminować refleksy światła na powiernic 9 płócien Antyczne łorma i nowoczesna łunkcja wspierają srąwty_n I budynku znakomicie ]

■g	8Ł	(p		U |

A

(1

J<

k

k

f

n

u

i

s

ś

r

9

(

\

Po drugiej stronie Atlantyku, w Stanach Zjednoczonych, ncoklasycyzm stał się manifestacją polityczną. Młode państwo z entuzjazmem przyjęło styl, w którym można było wyrazić zarówno ideały greckiej demokracji i rzymskiej republiki, jak też patos militarnych triumfów czy rosnącą ekonomiczną silę. Zanim to jednak nastąpiło, do brytyjskich kolonii w Ameryce klasycyzm docierał z opóźnieniem i powoli. Wpływ angielskiej palladiańskiej rezydencji wyrażał się około połowy XVIII wieku bardziej w kategoriach komfortu niż stylu. W ciągu poprzedniego półwiecza wzrosła wielkość budynków i rozmiary pomieszczeń, lecz względy stylowe odgrywały mniejszą rolę, zwłaszcza że przeważającą część budowli amerykańskiej architektury mieszkalnej i znaczną oficjalnej wzniesiono z drewna. Były to na ogól budynki projektowane przez architektów amatorów nie mających wykształcenia akademickiego bądź realizowane przez miejscowych cieśli i budowniczych.

Dzięki napływowi imigrantów, a także rozpowszechnionemu handlowi książkami i rycinami istniała pewna orientacja w tym, co działo się w Europie, a zwłaszcza w Anglii. Znano prace Christophera Wrena, któremu przypisywane jest autorstwo college’u Williama i Mary w Williamsburgu (1723), jednak podstawowe inspiracje wynikały raczej z przystosowywania dawnej lokalne) tradycji przybyszów do nowej sytuacji klimatycznej i materiałowej. Dominował wpływ architektury angielskiej i holenderskiej, których mieszankę znajdujemy w najwcześniejszych budowlach o charakterze klasycys-tycznym: w Pałacu Gubernatora w Williamsburgu (1749-1751) i w architekturze Petera Harrisów (1716-1776), działającego w Rhode Island oraz Massachusetts. Harrison, urodzony w Anglii, osiedlił się w Ameryce, gdzie zainteresował się architekturą i w latach 1748-1764 zaprojektował wiele budynków, w których, na ogół dość ściśle, trzymał się reguł klasycznych. Pierwszym jego osiągnięciem była Redwood Library w Newport, niewielka budowla, opatrzona monumentalnp portykiem w porządku toskańskim. Harrison byl typowym przedstawicielem amerykańskiej średniej warstwy społecznej, w której pewien zakres wiadomości dotyczących architektury mieścił się w kanonie obowiązkowej edukacji.

60