DSC06767

m

CHWSKTURA KRAJOBRAZU »' PROGRAMIE ODNOW Y WSI OPOLSKIE

oddolnej, bez zaangażowania mieszkańców wsi nie może być mowy o realizacji żadnego projektu. Powinno się jednak pamiętać o tym, że nie można osiągnąć prawidłowego rozwoju miejscowości jedynie pfzaź realizację kolejnych przypadkowych projektów (powstających oddolnie i samorzutnie), niepowiązanych ze sobą całościowo spójnym planem opracowanym przez specjalistów.

Na terenie Polski - Program Odnowy Wsi zaczął być efektywnie wprowadzany od 19971 w województwie opolskim, chociaż pierwsze próby odnotowano już w 1991 r. w dawnym wojewófc lwie legnickim. Początkowo wszelkie działania były trudniejsze, gdyż pozbawione były finansowa-nia ze środków unijnych (jak ma to miejsce obecnie). W województwie opolskim wypracowano własną metodę, która przebiega według 4 faz: inicjalnej, początkowej, zawansowanej i catoścfowef. j Najważniejsza jest inicjatywa oddolna mieszkańców wsi. Ich działania ułatwiają różne instrumenty! wsparcia, m.in. organizowany corocznie konkurs Piękna Wieś Opolska, wyjazdy studyjne do róż-nych krajów europejskich, z powodzeniem realizujących Program Odnowy Wsi czy współpraca: w latach 2003-2008 z Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu i w latach 2006-2008 z Uniwersytetem Wrocławskim⁷⁰. Koordynacją całościową zajmuje się Urząd Marszałkowski Wojewódz-twa Opolskiego.

W roku 2001 rozpoczęły się próby wdrażania Programu Odnowy Wsi w innych województwach: pomorskim (od 2001 r.), śląskim (od 2002 r.), zachodniopomorskim, gdzie pojawiły się wsie tematyczne wprowadzone z powodzeniem przez W. Idziaka⁷¹, kujawsko-pomorskim, a od roku 2004-dolnośląskim⁷².

Odnowa Wsi realizowana była w latach 2004-2006 jako działanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego .Restrukturalizacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwj obszarów wiejskich’, działanie 2.3 „Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego'. Natomiast w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Odnowa Wsi znalazła się jako jeden z punktów w działaniach Osi 3 - „Jakość życia na obszarach wiejskkti i różnicowanie gospodarki wiejskiej”, zawarta została w punkcie 3.4. - „Odnowa i rozwój wsi”. Odpowiedź na pytanie o to, w jaki sposób rozumieć idee Programu Odnowy Wsi i jak z niego skorzystać, mieszkańcy wsi mogą znaleźć w różnego rodzaju materiałach promocyjnych i opracowaniach dotyczących tego tematu⁷³.

Jedną z form wymiany doświadczeń w ramach Programu Odnowy Wsi są Ogólnopolskie Kongresy Odnowy Wsi organizowane co 2 lata. Pierwszy odbył się w 2002 r. w miejscowość Górażdże, a jego organizatorem był Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. Drugi kongres, który miał miejsce w Szymbarku w 2004 r„ organizowany był przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. Trzeci, organizowany przez Samorząd Województwa Śląskiego i Śląski Związek Gmin i Powiatów, odbył się w roku 2009 w Podlesicach, natomiast czwarty - w 2011 r. planowany jest w województwie dolnośląskim. Dłuższa przerwa pomiędzy drogim a trzecim Kongresem spowodowana była tym, że w roku 2007 miał miejsce VI Europejski Kongres Odnowy Wsi, który zorganizowany został w Polsce, w województwie opolskim, w Kamieniu Śląskim.

Mając na uwadze stanowisko I Polskiego Kongresu Odnowy Wsi (2002 r.), można powiedzieć, że aktywność i zaangażowanie społeczności lokalnej przy sporządzaniu planu odnwy i jego realizacji daje możliwość wyboru najwłaściwszego rozwiązania w zakresie określenia strategii rozwoju i zagospodarowania przestrzennego obszaru wsi.