DSCN0416

%

n~ ;.r    - 4 -t— -ii -Ł — - .    1 t

Rys. 48. Wycinaki ślusarskie: a) prostokątny, b) półokrągły

Rys. 50. Postawa podczas ścinania

Rys. 49. Prawidłowy sposób ścinania

wg PN. Kąt ostrza przecinaka wynosi 60 . Łeb przecinaka jest u góry zwężony, gdyż z biegiem czasu spęcza się od uderzeń młotka.

Krawędź tnąca wycinaka ma odmienny kształt niż przecinaka. Jej szerokość jest równa szerokości wycinanego rowka, a skos musi być węższy od krawędzi tnącej. Postawę podczas pracy, sposób trzymania przecinaka i młotka przedstawiają rysunki 49 i 50. Podczas ścinania odpryskują z dużą prędkością od powierzchni obrabianej dość ostre wiórki, które mogą spowodować okaleczenia. Dlatego czynności te należy wykonywać w okularach ochronnych, a między stanowiskami ustawić ekran z gęstej siatki drucianej.

Rysunek 51 przedstawia pracujący przecinak przekrojony płaszczyzną prostopadłą do krawędzi tnącej. Płaszczyzną czołową pizecinaka nazywamy płaszczyznę AO, która odpycha wiór. Płaszczyzna OB skierowana ku obrobionej powierzchni nazywa się płaszczyzną przyporu lub płaszczyzną odsądzenia. Płaszczyzna przyporu i płaszczyzna czołowa tworzą kąt dwuścienny ostrza przecinaka <£ AOB. Wierzchołek ostrza tworzy jego krawędź tnącą.

Na przebieg procesu ścinania mają wpływ następujące kąty: a — kąt przełożenia,    y — kąt natarcia (y = 90° — b),

P — kąt ostrza,    b — kąt skrawania (b = crf (5).

Właściwe prowadzenie przecinaka uzyskuje się wskutek właściwego jego pochylenia. Dolna powierzchnia ostrza powinna

Rys. 51. Geometria ostrza przecinaka

Rys. 52. Zbyt strome prowadzenie przecinaka

tworzyć z powierzchnią obrabianą kąt 5 , co przy kącie ostrza 60° daje kąt pochylenia (natarcia) 35°. W razie zbyt stromego ustawienia przecinaka ostrze coraz głębiej wciska się w materiał

Rys. 53. Zbyt płaskie prowadzenie przecinaka

i otrzymujemy coraz to głębszą warstwę ścinaną (rys. 52). Natomiast zbyt płaskie ustawienie przecinaka zmniejsza kąty skrawania oraz przyłożenia i wtedy ostrze przecinaka wychodzi z materiału (rys. 53).

4 Samochody i ciągniki 49