tr^r^-------H- —i------—-=Ur
Hys. 48. Wycinaki ślusarskie: a) prostokątny, b) półokrągły
Rys. 49. Prawidłowy sposób ścinania
Rys. 50. Postawa podczas ścinania
wg PN. Kąt ostrza przecinaka wynosi 60°, Łeb przecinaka jest u góry zwężony, gdyż z biegiem czasu spęcza się ód uderzeń młotka.
Krawędź tnąca wycinaka ma odmienny kształt niż przecinaka. Jej szerokość jest równa szerokości wycińanego rowka, a skos musi być węższy od krawędzi tnącej. Postawę podczas pracy, sposób trzymania przecinaka i młotka przedstawiają rysunki 49 i 50. Podczas ścinania odpryskują z dużą prędkością od powierzchni obrabianej dość ostre wiórki, które mogą spowodować okaleczenia. Dlatego czynności te należy wykonywać w okularach ochronnych, a między stanowiskami ustawić ekran z gęstej siatki drucianej^
Rysunek 51 przedstawia pracujący przecinak przekrojony płaszczyzną prostopadłą do krawędzi tnącej. Płaszczyzną czołową przecinaka nazywamy płaszczyznę AO, która odpycha wiór. Płaszczyzna OB skierowaną ku obrobionej powierzchni nazywa się płaszczyzną przyporu lub płaszczyzną odsądzenia. Płaszczyzna przyporu i płaszczyzna czołowa tworzą kąt dwuścienny ostrza przecinaka AOB. Wierzchołek ostrza tworzy jego krawędź tnącą.
Na przebieg procesu ścinania mają wpływ następujące kąty: a — kąt przełożenia, y — kąt natarcia (y = 90°—5),
P — kąt ostrza, 8 — kąt skrawania (8 = a+P).
Właściwe prowadzenie przecinaka uzyskuje się wskutek właściwego jego pochylenia. Dolna powierzchnia ostrza powinna
Rys. 51. Geometria ostrza przecinaka
Rys. 52. Zbyt strome prowadzenie przecinaka
tworżyć z powierzchnią obrabianą kąt 5P» co przy kącie ostrza 60° daje kąt pochylenia (natarcia) 35°. W razie zbyt stromego ustawienia przecinaka ostrze,ęoraz głębiej wciska się w materiał
Rys. 53. Zbyt płaskie prowadzenie przecinaka
i otrzymujeriiy coraz to głębszą warstwę ścinaną (rys. 52). Natomiast zbyt płaskie ustawienie przecinaka zmniejsza kąty skrawania oraz przyłożenia i wtedy ostrze przecinaka wychodzi z materiału (rys. 53).
49
4 Samochody i ciągniki