Literatura
Domachowski W . Kowalik S.. Miluska J i c,v, Z wgadmem psychologu społecznej P\v\' Warszawa
JanLs I.L. 1992. Uogólnienia dotyczące mata*. 8° |" :| Elementy mikrosocłoloim
cz. 2: Wybór tekstów, oprać. , red j Kraków.
U Bon G.. 1986. Psychologia tłumu. PWN Warszawa
Habitu? 57
<,rUpv t,hos<>*c. zob. ethos.
sp,tc*""* ko"n"''“ »b konflikt
Habitualizacja. proces, w którym zachowanie przekształca się w przyzwyczajenie. Pozw ala to przy wiązywać do niego mniej uwagi, a tym samym bardziej koncentrować się na innych czynnościach. W krańcowej formie habitualizacja przybiera postać automaty zmów. (A.S.)
Zob. automatyzm, habitus.
Habitus. nawyk lub przyzwyczajenie dotyczące stałego sposobu postępowania charakteryzującego jakąś osobę. Ten sposób postępowania odnosić się może np. do wyglądu zewnętrznego jednostki czy sposobu zachowań w kontaktach z innymi. Na podstawie zewnętrznych oznak można wnioskować o postawach, relacjach społecznych bądź nastawieniach jednostki.
Habitus to zachowania w miarę regularne. które nie muszą być uświadamiane sobie przez jednostkę lub grupę. Norbert Elias [1980, s. 441J rozpatrując problem transformacji cywilizacyjnej pisze: „Mamy tu do czynienia już nie ty lko z transformacjami «wicdzy», zmianami «ideologii», słowem, ze zmianami tego, co stanowi treść świadomości. lecz ze zmianami całego habitus ludzi, w który m treści świadomości, a tym bardziej nawyki myślowe są tylko cząstką, zjawiskiem fragmentarycznym, jednym tylko z sektorów . Tutaj chodzi o zmiany postaciowe całej psychiki, obejmujące wszystkie jej sfery od świadomego sterowania
H
«ego». az do sterowania popędowego, które stało się zupełnie nieświadome".
W ujęciu Picrrea Bourdieu habitus to ..kompleks interioryzacji, czy li tendencje postaw. dyspozycji uwewnętrznionych. wprowadzonych w sferę ludzkich nawyków" (zob. [A. Kłoskowska 1990. s. 9J) liabitus kształtowany jest przez pracę pedagogiczną. Uzy skanie przez jednostkę trwałego wykształcenia jest w istocie rzeczy wpojeniem określonego habitusu. czyli nawykowych sposobów postępowania, odtwarzających ..zasady arbitralności kulturowej" Odtwx>-rzenie w praktyce ..zasad zintenoryzowanej arbitralności” dokonuje się po zakończeniu działalności pedagogicznej Jednostka zostaje w taki sposób uformowana, że nawet gdy nie występuje już żadne oddziaływanie pedaitogic/nc. w swoim działaniu kieruje się ona nadal tymi narzuconymi jej regułami. a przez to doprowadza do ich reprodukcji. Habitus pierwotny, kształtowany prz.cz pierwotną pracę pedagogiczną (np. wychowanie w rodzinie), stanowi podstawę kształtowania wszelkich innych hab.tusow Zastąpienie jednego habitusu przez inny to kon-