DSCN1786

134

r.r»dvsmal Inlcrprrlaojny

PorpcrKR . 1977. U*to odbyć* «*“•

SaS^J^im Czy krizys mkrosncjologu?. jStudia Socjologiczne' nr I.

Paradygmat interpretacyjny, zob. socjologia ży cia codziennego.

Patologia społeczna, zob. anemia, dewiacja. kontrola społeczna, normy społeczne. problemy społeczne.

Pauperyzacja (lac. pauper - ubogi, biedny, nędzny), proces ubożenia ludności. Forma deprywacji odnosząca się do poziomu zaspokojenia potrzeb bytowych, głównie potrzeb materialnych. Paupay zacja dotyczyć może całych społeczności, jej niektórych zbiorowości, kategorii społecznycłi bądź pojedynczych osób i rodzin. Procesowi paupery zacji jednych środowisk towarzyszy niejednokrotnie proces bogacenia się innych. W takich wypadkach zjawisko to stanowi przejaw degradacji lub marginalizacji w obrębie społeczeństwa. W niektórych przypadkach (np. wojny, klęski żywiołowe) procesy te przybierają skrajne formy. Źródłem pauperyzacji jest także inflacja (zob. (S. Partycki 1993, s. 143 i n.]).

Klasycy marksizmu analizując procesy ekonomiczne w obrębie formacji wczesno-kapitalistycznej, sformułowali tzw prawo nieuchronnej pauperyzacji klasy robotniczej I/znali oni. Ze niepohamowana chęć zysku kapitalistów musi doprowadź,ć do ubottma kUsy robotniczej, co z kolei spo-joduje wybuch rewolucji spolcc/ncj /Z zema tc okazały biedne w wy_mku wodzonej polityki sjiuacja kU,y _row tucze, w najbardziej rozwiniftch krZ_h kapitał.,tycznych zantiwt pewar,,^ ^J*^h wyrazie mc popmwtała    £

ta/ czcicie, ntOwi ,,ę _{nawc| D} /yjnicmu klasy robotniczej” nr/rim, mu pewnych elememńw dyluViT uprzywilejowanych W wyndcu «|L„ cych zmian klasa robotnicza ,«*.    *

zainteresowana raczej utrzymaniem

jąccgo porządku społecznego ni) ^ laniem. Związek między poziomi^⁰ żenią a wybuchem rewolucji prosty, jak zakładał K Marks    **

Doświadczenia okresu ptm_n . w Polsce wskazują, że obrona przekąszeniem warunków życia stanowiła ^^0r* czynnik wybuchu wielu konfliktów społeczeństwem a władzą. Nic łyk sama pauperyzacja, ile obrona przed dc-dacją materialną stanowiła czynnik £ łecznej mobilizacji. W zmienionych kach ekonomicznych okazało się. żc niożii. we jest uzyskanie społecznego przyzwól nia na znaczną pauperyzację w celu realia, cji koniecznych reform ustrojowych. Der się tak w syluacji. gdy dostrzega się _x-: podejmowanych wyrzeczeń i gdy istnieją realne podstawy do tego, by mice nadziejt na poprawę sytuacji ekonomicznej w nie-zbyt odległej perspektywie. Innym czynnikiem może być dezintegracja społeczni uniemożliwiająca zajście wy buchu społecznego.

Wzrost stopy życiowej szerokich kręgów społecznych jest najczęstszym celem działań polityki gospodarczej. Czynnik :cn uznawany jest zwy kle za miernik rozwoje ekonomicznego społeczeństw . Pomimo usilnych starań w kierunku poprawy sytuac życiowej pauperyzacja stanowi w dalszym ciągu trudny do wyeliminowania element dynamiki społecznej. Badania dotyczące budżetów gospodarstw domowych w Polsce wykazują, że wy soki poziom ubóstwa je# dodatnio skorelowany z dużą liczbą dzieci niepełnoletnich w rodzinie oraz z bezrobociem

W socjologii wyodrębnia się cztery pod* sawowc paradygmaty wyjaśniające zjawi-° ubóstw* koncepcje marginalizacji, fr* um/acj, biedy, subkultury biednych i kon-

j3S^c ^^{l8Sy (}"*^b l^J Orotow^ka-Ledcr

₀ ^S .    " Skrajnie niski standard życu

bom^{1 mC ,CM} "*"**■" dobrowolnego wy ścia    ^{S,ę cz}ę*^t0 7 apatią, pasywno^-

P°c*ucienrThrak    ^a.^spiracij* l^x'^s>^m,7,ncl1V

^raku wp|\\\u _na własne życic.