DSCN1870

2IN Wartościafiliacyjne

lonc i trwałe stanowisko nadrzędne, względna podrzędne, w stosunkach z przedstawi-cielami innych warrtw” [S. Rychlinski I976J.

Typ idealny warstwy tworzy jednostki o bardzo podobnych „profilach" |L. Broom 1975. s. 514). Podobieństwo cech jednostek tworzących warstwę społeczną określa się jako spójność cech warstwowych. Jeśli profile statusu jednostek w ramach warstw są podobne, to można oczekiwać, źe osoby te będą wyraźnie postrzegać warstwy jako odrębne byty. Jeśli warstwę tworzy społeczność niejednorodna, to uświadomienie sobie własnej pozycji oraz ukształtowanie się wspólnej świadomości będą utrudnione. Czynnikami, które w istotny sposób wyznaczają miejsce jednostki w ramach systemu stratyfikacyjncgo - a więc tzw. status socjoekonomiczny (SES) - są: typ zawodu, wysokość dochodów, poziom wykształcenia.

Warstwami społecznymi nazywa się: I) istotne grupy w obrębie danej klasy społecznej (np. robotnicy wykwalifikowani i niewykwalifikowani); 2) pewne segmenty struktury' społecznej spełniające tylko niektóre kryteria klas społecznych (np. inteligencja, mieszczaństwo); 3) zhierarchizowane uporządkowanie grup lub kategorii prestiżowych (K. Słomczyński. W Wesołowski 1999. s 30J R. Dyoniziak (1989) wyodrębnia we współczesnym społeczeństwie polskim warstwę inteligencji i pracowników umysłowych, warstwę prywatnych producentów (poza rolnictwem), warstwę spółdzielców i handlowców oraz warstwę rządzącą (AS.)

Zob. klasy społeczne, slratyfikacia. struktura społeczna, zbiorowość społeczna

Literatura

Iłroom L, 1975, /różnicowanie społeczne a uwarstwienie |w.) Elementy teorii socjologicznych Materiały do dziejów współczesnej socjologu zth h<>.liu,■/, wybór W Dcrc/yński. A. Jauńska-kanta. I S/atki, PWN. Warszawa Dyoniziak R. 1989. Socjologia rys lemat w: na w zarysie. AE w Krakowie. Kraków. Rychiiński S., 1976, Warstwy sfntłeczne |w ) tego/. Wybór pum. PWN. Warszawa

Słomczyński K-. Wesołowski W . 1999 Klary , warstwy społeczne |w 1 Encyklopedia so-cjotogn. I 2. Oficyna Naukowa. Warszawa

Wartości afiliacyjne. zob afiliacja

Wartości alloccntrycznc. zob. afiliacja. alloccntryzin.

Wartość, dowolny obiekt, któremu ludzie przypisują ważność. Obiektem tym może być zarówno przedmiot materialny jak i idealny, istniejący realnie lub wyłącznie w sferze świadomości. W niektórych przypadkach wartością może być nawet twór fikcyjny, pod warunkiem ze ludzie uznają go za istniejący i godny pożądania Wielość obiektów mogących być wartościami oraz ich nierówny rozkład w obrębie zbiorowości pozwalają mówić o społecznym zróżnicowaniu w tym względzie Rożne grupy, kręgi i środowiska społeczne uznają często odmienne wartości łub tym samym obiektom przypisują inną waznosc (znaczenie). Nie wy klucza to jednak sytuacji, że mogą występować pewne wartości nadrzędne, wspólne dla wiciu (lub nawet wszystkich) środowisk. Badanie społecznego zróżnicowania wartości jest jedmm z zadań socjologii. Należy przy tym zamączyć, żc socjologia stara się poznawać wartości społeczne, a więc to. co konkretne zbiorowości i ich członkowie uznają za ważne, a nic to, co jest ważne ..samo w sobie" (jest to raczej domena filozofii, a zwłaszcza aksjologii). Zmierza się przy tym do poznania ogólnych prawidłowości dotyczących przebiegu procesów tworzenia warte ści (czyli uznawania czegoś za wrałne); runków ich społecznej akceptacji i ro/J*^ str/cnicma, a także zmian zachod/a-'* w ich obrębie Zmiany te dotyczą zan"*¹ przeobrażeń w obrębie systemów warto* ^ jak i zasięgu oraz form ich społem

in/KjdHiuiiia Mę    “

Dla socjologów wartość jot    ^,_c

Intywizowanym do podmiotu takie umożliwia badanie wartości wartość rozumie stę „pr«dmioi>

rzeczy, na które ukierunkowane są