DSCN3838

W związku z ukształtowaniem się podanego zakresu stosowania różnych silników nastąpiło pewne ukierunkowanie rozwoju lotniczych silników.

		I ' *
		H		r
	TT fSirwttoMf
		łrMfty I '		•

Vs

2PGŁY J JAPEDOWi

Rys. 25. Zależność jednostkowego zużycia paliwa od. prędkości lotu dla różnych napędów lotniczych

t t ?    3    4 m

Najpowszechniej stosowane w lotnictwie są tłokowe silniki czterosuwowe, o zapłonie iskrowym, chłodzone powietrzem^Silniki małych mocy (do 150 kW) są budowane jako bezspreżarkowejDo silnikówo większych mocach są stosowane sprężarki

spełniąjące^izedewszy^^    doładowującego/ Większość

silnikówbudovranych w krajach Europy Zachodniej lub w USA—-to silniki bez reduktoróyyjiatomiast^jlniki dawnych krajów bloku wschodniego — to w większości silniki z reduktoramij Jeśli porównać identyczne silniki: jeden z reduktorem, drugi bez reduktora, to okaże się, że silnik bez reduktora jest nieco tańszy i że może współpracować ze śmigłem o mniejszej średnicy ze wzglądu na większe prędkości ' obrotowej Ponadto silnik bez reduktora umożliwia uzyskiwanie większych prędkości przelotowych.,Natomiast silnik z reduktorem ze względu na mniejsze prędkości obrotowe może współpracować z bardziej sprawnym śmigłem o większej średnicy, co pozwala na uzyskanie krótszego startu i większych prędkości wznoszenia^''' Większość nowych silników fokowych jest wyposażona w urządzenia wtryskowe, umożliwiające uzyskiwanie większych mocy z tej samej pojemności cylindrów. jplnikifokowe mają różne układy cylindrów (rys. 26). Rozróżnia się dwa zasadnicze układy, różniące się konstrukcją korbowodu (rozdz. 3). Są to silniki gwiazdowe i silniki rzędowe.

| Rys. 26. Układy tłokowych silników lotniczych

wSHniki gwiazdowe z reguły są chłodzone powietrzem. Znane są układy gwiazdy |^jedynczeT(eyTpodwójnej (g), a nawet poczwórnej. Charakterystyczna dla silników | gwiazdowych jest nieparzysta liczba cylindrów; wynika to stąd, że w układzie X czterosuwowym każdy cylinder musi mieć jeden suw pracy na dwa obroty. Wobec ; tego nieparzyste numery cylindrów mają suw pracy przy pierwszym obrocie wału I korbowego, parzyste zaś przy drugim obrocie. Silniki małych i średnich mocy są i budowane w układzie gwiazdy pojedynczej. W układzie zwielokrotnionej gwiazdy były | budowane silniki lotnicze największych mocy (ponad 1500 kW). Powstało wtedy i nawet pojęcie silników gwiazdowo-rzędowych.

Wśród silników rzędowych można wyodrębnić kilka charakterystycznych odmian, na przykład jednorzędowe stojące i jednorzędowe wiszące (a). Są to silniki małych mocy, chłodzone przeważnie powietrzem, rzadziej cieczą. Na ogół nie stosuje się więcej niż 8 cylindrów w rzędzie ze względu na trudności chłodzenia powietrzem oraz ze względu na sztywność i wytrzymałość elementów. W silnikach o większej mocy są stosowane, układy dwurzędowe, tzw. układy V stojące (e) lub wiszące (d), oraz układ płaski, tzw. bokser (b). Z tych trzech układów dwurzędowych, silniki o układzie V są budowane jako silniki średnich i dużych mocy, przeważenie chłodzone cieczą. Współczesne silniki dwurzędowe są budowane w układzie płaskim (bokser), chłodzone powietrzem, Silniki o takim układzie

Strona 40

Strona 41