■■i
f o różnej wielkości i mtanaywnoici zabarwienia. Ułatwia aa opis i klasyfikację chromosomów oraz umożliwia identyfikację brakującego lub dodatkowego materiału chromosomowego. W haploidałnym zestawie chromosomów metkhzowych wyróżniamy ok. 400 prążków, w ięcej prążków uzyskamy w chromosomach pro-metafazowych ok. 500-1250. Wraz ze wzrosłem rozdzielczości prążkowej wzrasta możliwość wykrycia małych aberracji strukturalnych.
Do podstawowych technik prążkowych należą:
- Prążki G - chromosomy po trawieniu trypsyną barwimy odczynnikiem Giemsy (technika GTG) hib Wrighta (prążki GTWk
Obecność euchromatyny i hełerochromatyny w chromosomie pozwala na uzyskanie podczas barwienia odpowiednio prątków jasnych i ciemnych (ryc. 17.5). Ciemne prążki G odpowiadają regionom bogatym w pary A-T. późno replikującym i zawierającym nieliczne aktywne geny, mają również inną zawartość i skład białek niż regiony słabo zabarwione. Prążki jasne odpowiadają regionom wcześniej replikującej, aktywnej transkrypcyjnie euchroraatymy.
- Prążki Q - otrzymujemy przez barwienie akry dyną. wzór prążków Q odpowiada obrazowi prążków G (poza nielicznymi wyjątkami).
- Prążki R - uzyskujemy różnymi metodami, np. dzięki hydrolizie cieplnej i barwieniu odczynnikiem Giemzy. Prążki R są odwrotnością prążków G (regiony ciemne w prążkach G są jasne w prążkach R).
Ryc. 17.5. Obraz płytki metatazalnej człowieka po barwieniu ujawniającym prążki G
Dodatkowe techniki barwienia stosowane są w przypadkach, gdy stwierdzimy nieprawidłowości wzoru prążkowego sugerujące aberracje chromosomowe:
- prążki C - wybarwianic hełerochromatyny centromcrowej (ryc. 17.6),
- barwienie Ag-NOR - srebrzenie organizatorów jąderka (ryc. 17.7),
- barwienie distamycyną DA/DAP1 - technika fluorescencyjna (rys. 17.8),
V
barwienie RBA - włyamt BrdU do DNA w późnej tek jefo «yoksy i barwienie fluorochromem. późno replikujmy chromosom wykazuje słabszą intensywność fhniruuacji.
X | |
V |
Hyc. 17 6. Centromery iwdoramirw za pomocą prążków C
1 >
Ryc. 17.7. Barwienie srebrem pozwala ne uwidocznienie aktywnych regonów NOR w chromosomach akrocentrycznych
Wybór techniki barwienia zależy od rodzaju aberracji, którą będziemy dokładnie Analizować (tab. 17.1).