Zaradzanie kryzysowe - praktyczny przewodnik po nowelizacji ustawy
życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w odrębnych ustawach. Ponadto wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz zarządzania kryzysowego wynikające z odrębnych ustaw146. W ramach realiza-eji swoich uprawnień wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej działające w województwie, a w sytuacjach nadzwyczajnych obowiązujące również organy samorządu terytorialnego147. Dodatkowo wojewoda na obszarze województwa określa zadania krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, koordynuje jego funkcjonowanie i kontroluje wykonywanie wynikających stąd zadań, a w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń życia, zdrowia lub środowiska kieruje tym systemem14*.
Jak widać, kompetenqe wojewody dotyczące reagowania w sytuacjach nadzwyczajnych (a zatem i w sytuacjach kryzysowych) są doprecyzowane w ustawach branżowych. Natomiast brakowało w nich odniesienia do pozostałych faz zarządzania kryzysowego. Zadania wojewody zawarte w uzk stanowią zatem wypełnienie tej luki i pozwalają wojewodzie na właściwe przygotowanie podległej sobie administracji do działań na wypadek wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej, m.in. poprzez zintegrowane wielopodmiotowe planowanie, ciągłe doskonalenie umiejętności w ramach realizacji cyklu planowania oraz możliwość wsparcia działań organu wiodącego wydzielonymi pododdziałami i oddziałami Sił Zbrojnych RP. Zagadnienie to będzie omawiane w odrębnym rozdziale.
Podobnie jak w przypadku organów szczebla centralnego, wojewoda również uzyskuje szczególne uprawnienia w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze większym niż jeden powiat. W takiej sytuacji wojewodzie podporządkowani są starostowie, organy i jednostki organizacyjne administracji rządowej i samorządu województwa działające na obszarze województwa oraz inne siły i środki wydzielone do jego dyspozycji i skierowane do wykonywania tych działań na obszarze województwa, w tym pododdziały i oddziały Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej14*.
144 Art- 22 pki 2 i 4 mutry o wojewodzie.
47 Tamte, »ił 25 ust I
Art. 14 ml 3 ustawy o ochronie pncciwpoucowcy 47 Art 11 ust 2 usuwy o sunie kieski żywiołowe}.
Art. 17.
1. Organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego na obszarze powiatu jest starosta jako przewodniczący zarządu powiatu.
2. Do zadań starosty w sprawach zarządzania kryzysowego należy:
1) kierowanie monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutków zagrożeń na terenie powiatu;
2) realizacja zadań z zakresu planowania cywilnego, w tym:
a) opracowywanie i przedkładanie wojewodzie do zatwierdzenia powiatowego planu zarządzania kryzysowego,
b) realizacja zaleceń do powiatowych planów zarządzania kryzysowego,
c) wydawanie organom gminy zaleceń do gminnego planu zarządzania kryzysowego,
d) zatwierdzanie gminnego planu zarządzania kryzysowego;
3) zarządzanie, organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu zarządzania kryzysowego;
4) wykonywanie przedsięwzięć wynikających z planu operacyjnego funkcjonowania powiatów i miast na prawach powiatu;
5) zapobieganie, przeciwdziałanie i usuwanie skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym;
5a) współdziałanie z Szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakresie przeciwdziałania, zapobiegania i usuwania skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym;
6) organizacja i realizacja zadań z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.
3. Zadania, o których mowa w ust. 2, starosta wykonuje przy pomocy powiatowej administracji zespolonej i jednostek organizacyjnych powiatu.
Analogicznie jak w przypadku wojewody, zadania nałożone na starostę w ramach zarządzania kryzysowego bazują na jego kompetencjach wynikających z innych ustaw. W szczególności zwrócić należy uwagę, że poza zadaniami realizowanymi w ramach samorządu terytorialnego starosta jest organem ndministraqi rządowej"0, a w konsekwencji zwierzchnikiem powiatowych służb, inspckqi i straży"'. W ramach tych uprawnień m.in. uzgadnia wspólne działanie tych jednostek na obszarze powiatu, w sytuacjach szczególnych kieruje ich wspólnymi działaniami. Poszczególne ustawy branżowe uściślają zakres władztwa starosty w odniesieniu do służb powiatowych. Przykładowo, w przypadku bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa "" Art. 2 piet 5 ustawy o wojewodzie,
1,1 Art. 35 ust. 2 i 3 usuwy o samorządne powiatowym-