gametofit męski u okrytonasiennych

Po zakończeniu mejozy rozpoczyna się proces wytwarzania ściany komórkowej ziarna pyłku, zwanej sporodermą, który trwa podczas całego rozwoju pyłku w obrębie pylnika. Sporodermą składa się z dwóch warstw: zewnętrznej egzyny oraz wewnętrznej intyny i u różnych gatunków roślin jest inaczej ukształtowana. W tworzeniu sporodermy biorą udział mikrospory i tapetum.

MEJOZA

egzyna

intyna

(pod nią znajduje się błona komórkowa ziarna pyłku)

jednokomórkowe ziarno pyłku - mikrospora

komórka    tetrada

archesporialna    mikrospor

Schemat powstawania mikrospory u roślin okrytonasiennych

Rozwój gametofitu męskiego

Pozostając jeszcze w komórkach pyłkowych mikrospory, które można nazywać jednokomórkowymi ziarnami pyłku, rozwijają sie w gametofity męskie. Mikrospora dzieli się mitotycznie na dwie komórki: większą - wegetatywną, zwaną też łagiewkową, oraz mniejszą - generatywną. Komórki te chronione są przez ścianę mikrospory (sporodermę). Początkowo komórka generatywna jest oddzielona od wegetatywnej ścianą kalozową. Po enzymatycznej hydrolizie tej ściany i przemieszczaniu się komórki generatywnej w głąb ziarna pyłku, komórka wegetatywna całkowicie otacza komórkę generatywną. Tak zbudowane, dwukomórkowe ziarno pyłku jest zredukowanym gametofitem męskim. Dwukomórkowe ziarna pyłku występują zarówno u roślin dwuliściennych (np. u rodzaju Malus- jabłoń), jak i jedno-liściennych (np. u rodzaju Lilium- lilia). W takich ziarnach pyłku komórka generatywna dzieli się mitotycznie na dwie komórki plemnikowe dopiero po wypyleniu, w łagiewce pyłkowej. U niektórych roślin okrytonasiennych komórka generatywna dzieli się jeszcze wtedy, gdy ziarno pyłku znajduje się w komorze pyłkowej. W takim przypadku dojrzałe ziarno pyłku jest trójkomórkowe. Zawiera jedną komórkę gametofitu męskiego (wegetatywną) oraz dwie gamety męskie (komórki plemnikowe). Takie ziarna pyłku powstają zarówno u roślin dwuliściennych (np. u rodzaju Helianthus - słonecznik), jak i jednoliściennych (np. u rodzaju Hordeum -jęczmień).

kolejne stadia rozwoju dwukomórkowego ziarna pyłku

jednokomórkowe ziarno pyłku - mikrospora

błona komórki, wegetatywnej

błona błona komórki, komórkowa generatywnej

cytoplazma komórki wegetatywnej komórka generatywna jądro komórki generatywnej

błona komórki wegetatywnej błona komórki generatywnej

u niektórych roSIn okrytonasiennych mitoza komórki generatywnej prz« wytworzeniom 'agewki pyłkowej

Schemat powstawania gametofitu męskiego u roślin okrytonasiennych

Homologam i paprotników iób^

-    pręcik, który je=

-    woreczek pyfkoi

-    jednokomór j - dwukomórkow*

będące odpow-<e<

Zapylenie

Pyłek zazwyczą wiatropylnych. u pyłku są zlepione Zapylenie to pi nia dzielimy rośii Samopylnośc pyłkiem poci*

(w tym drugim samozapylenia. dojrzałość jedrxx tycznych, chemia pylność, a cz{ chu, fasoli, porrn Obcopylność pochodzącym z gdyż umożliwia cech rodziców u logiczne i morfc Należą do

-    rozdzielenie rodzajach kwia::

-    heterostylia (i rodzajów kwiatc

0    długich szyjł kwiatów różnią

-    samopłonncsc i twarzanie łagiei ka. Przyczyną kiełkowanie wi niewłaściwego

-    dichogamia. kwiecie. Do niejsze dojrzę, słupność (protc są żeńskie.

Przeniesienie odbywać się w

1    hydrogamię.

92