Image 137

Strategie firmy A

Najgorsze wyniki w postaci maksymalnej utraty udziałów rynkowych osiągane przez firmę B z zastosowania poszczególnych strategii zaznaczymy kwadratem w poniższej tabeli.

Tabela 32. Maksymalne utraty udziałów rynkowych firmy B

Strategie firmy A

	b,	b2	b3	b4
^a1	5	24	10	30
^a2	nn	[251	40	m
^a3	15	20	S3	co ’«

Spośród maksymalnych wielkości udziałów rynkowych dla każdej kolumny - strategii, firma B wybiera wielkość minimalną. Jest to zasada (strategia) minimaksu.

W przykładzie liczbowym jest to udział rynkowy w wysokości 25%.

Równowaga rynkowa występuje wówczas, gdy kombinacja strategii i efektów jest preferowana równocześnie przez obie firmy.

W naszym przykładzie równowaga ma miejsce wówczas, kiedy firma A stosuje strategię a₂ natomiast firma B strategię b₂. W tym wypadku firma A osiąga 25% udziału w rynku a firma B osiąga 75% udziału.

Strategie dające wynik (wygraną) preferowany równocześnie przez obie firmy noszą nazwę strategii dominujących lub strategii czystych.

Dotychczas zakładaliśmy, że każda firma zna dokładną wartość wygranej z zastosowania każdej strategii. W rzeczywistości gospodarczej uzyskanie określonego efektu nie jest pewne, lecz jedynie prawdopodobne. Jeżeli firma A wybrała strategię a„ natomiast reakcją firmy B było zastosowanie strategii b, i wówczas rezultatem będzie suma różnej wielkości udziałów rynkowych (zawar- . tych od 0% do 100%) pomnożonych przez prawdopodobieństwo osiągnięcia J każdej wielkości udziału rynkowego (prawdopodobieństwo zawarte między 0 i 1). Istotną sprawą jest znajomość rozkładu prawdopodobieństwa osiągania I określonych wielkości udziałów rynkowych. Warto zapoznać się z podstawami S teorii prawdopodobieństwa, która wyjaśnia kwestie związane z rozkładami pra- I wdopodobieństwa.

Określając dla każdej pary strategii rezultat (udział rynkowy) prawdopodobny I otrzymamy macierz oczekiwanych wyników. Obydwie firmy postępują w identy- I czny jak poprzednio sposób. Firma A stosuje strategię maksiminu a firma B strategię minimaksu.

Gra o sumie różnej od zera

W grach o sumie zero przyjmuje się dość rygorystyczne założenie, iż wygrana jednego z graczy równa się stracie drugiego gracza. Jeśli firma A powiększyła swój udział w rynku o 20%, to firma B utraciła 20% rynku.

W rzeczywistości powyższe założenie jest trudne do utrzymania. Często korzyść (wygrana) jednego gracza (firmy) nie oznacza identycznej straty dla drugiego gracza (firmy). W tym przypadku mamy do czynienia z grą o sumie różnej od zera.

Podobnie jak poprzednio rozpatrzymy przypadek duopolu, gdzie celem firmy A i B jest maksymalizacja zysku. Obydwie firmy wytwarzają identyczne produkty (lub produkty będące bliskimi substytutami, np. dwa rodzaje piwa) a krzywe popytu mają nachylenie negatywne. W konsekwencji jeśli jedna _z firm sprzedaje swój produkt po niższej cenie, może go sprzedać więcej niż druga firma.

Przyjmijmy, że firmy konkurują na rynku przy pomocy ceny. Dla uproszczenia przyjmiemy również, iż każda z firm dysponuje dwiema strategiami cenowymi: w pierwszej strategii cena sprzedaży ustalana jest na poziomie 0,8 zł, natomiast w drugiej strategii na poziomie 1 zł.

Koszty produkcji w obydwu firmach są różne, natomiast udziały rynkowe wynikają z łącznych działań konkurentów.

W tym jednak wypadku korzyści jednej firmy (wyrażone w wielkości zysku) niekoniecznie muszą być równe stracie (zysku) drugiej firmy. Rozpatrzymy to na przykładzie zawarym w poniższych macierzach wygranych.

Tabela 33. Macierz wygranych (zyski) firmy A

Strategie firmy B

	Pa = 1	Pa = 0,8
pa = 1	Za = 10 min	Za = 7,5 min
pa = 0,8	Za = 25 min	Za = 9 min

274

275