IMG00190

I. Obliczenia wytrzymałościowe w przypadku obciążeń stałych

Występująca w powyższym wzorze liczba 2,3 wynika z obliczenia naprężeń zredukowanych według hipotezy Hubera; jest to iloczyn liczb występujących we

wzorach (12.7) i (12.9), tj. —-—2 = 2,3.

0,866

Współczynnik e zależy od stosunku średnicy zewnętrznej D_z do wewnętrznej D_w elementu walcowego i jest równy jedności, gdy DJD_W < 1,4. Oznacza to, że równomierny rozkład naprężeń na grubości blachy przyjmuje się już wówczas, gdy stosunek promienia średniego r - (D_z + D_w)l4 do grubości blachy g = h spełnia warunek r/h> 3, podczas gdy w normalnych obliczeniach wytrzymałościowych stosunek ten powinien wynosić rlh > 5 (por. rozdz. 12). Dla stosunku średnic D_z/D_w- 2 współczynnik e = 1,15, a więc wzór (13.1) dotyczy również rur grubościennych o stosunku rlh >1,5.

Naprężenia dopuszczalne k we wzorze (13.1) wyznacza się w następujący sposób:

-    dla stali węglowych, dla których obowiązujące normy ustalają wymagania co do udamości, oraz dla stali stopowych i dla stalowych rur kotłowych, jeżeli przy tym temperatury nie przekraczają 200-=-300°C (por. rozdz. 16), k-R_el 1,6 (gdzie R_e - granica plastyczności),

-    dla pozostałych stali węglowych (i temperatur do 200+300°C) k = R_el 1,8,

-    dla staliwa współczynnik bezpieczeństwa powinien być o 40% większy niż dla stali [tj. k = R_e/( 1,6-1,4) = R_e 12,24 lub k = i?_c/(l,8-l,4) = R_e 12,52],

-    dla brązu, mosiądzu, wyżarzonej miedzi i wyżarzonego aluminium k - R_ml4,

-    dla żeliwa k = R_ml7, gdzie R_m - wytrzymałość na rozciąganie.

W przypadku działania ciśnienia zewnętrznego ciśnienie krytyczne powodujące wyboczenie wyznacza się z wykresu analogicznego do rys. 12.3 podanego w przepisach Dozoru Technicznego [24],

13.1.2. Obliczanie den zbiorników ciśnieniowych

W przypadku den o kształcie kulistym, elipsoidalnym lub koszykowym, podlegających ciśnieniu od strony powierzchni wklęsłej, grubość obliczeniowa dna w najcieńszym miejscu, tj. w wyobleniach, powinna spełniać warunek

(13.2)

4 k

Wartości współczynnika y_w w powyższym wzorze wyznacza się z tabl. 13.1.

W tablicy 13.1 oraz na rys. 13.1 przyjęto następujące oznaczenia (w milimetrach): H_z - zewnętrzna wysokość dna (mierzona od części walcowej dna), R_w-wewnętrzny promień dna, r_w i r_z- wewnętrzny i zewnętrzny promień wyoblenia dna, g\ - grubość dna w miejscu wyoblenia, D_z - zewnętrzna średnica części

190