img233

ponad nią. Zwrócić uwagę na woń, wygląd i konsystencję mięśni. Przeciąć cięciem poprzecznym rybę w odcinku ogonowym (ok. 3 cm za odbytem) i obejrzeć wygląd miomerów i zabarwienie mięśni wokół żył ogonowych;

-    zinterpretować wyniki.

Ryba świeża. Zapach, barwa, wilgotność skóry, osadzenie łusek są charakterystyczne dla danego gatunku. Oko jest pełne, błyszczące, wypukłe, rogówka przezroczysta, tęczówka wyraźnie zabarwiona, soczewka przejrzysta. Skrzela są jasnoczerwone, o zapachu swoistym, poszczególne płatki skrzelowe mają wyraźną budowę. Po otwarciu jamy ciała woń jest swoista, otrzewna ścienna błyszcząca, przylegająca do jamy ciała. Zarysy poszczególnych narządów są ostre, mięśnie jędrne, spoiste, mocno przylegające do ości. Miomery są dobrze widoczne, woń mięsa swoista. Wokół żył ogonowych nie ma nacieczenia hemoglobiny.

Ryba nieświeża. Woń skóry jest początkowo rybia, następnie przechodzi w amoniakalną lub gnilną. Skóra jest sucha, matowa lub pokryta mętnym śluzem. Łuski są słabo osadzone, matowe. Oko jest zapadnięte, rogówka mętna, tęczówka zszarzała lub bezbarwna, soczewka zmętniała. Skrzela są blade, szarawe lub szarobrunatne, pokryte mętnym śluzem. Budowa skrzel jest zatarta, ich woń rybia, amoniakalna lub gnilna. Po otwarciu jamy ciała woń jest rybia lub gnilna, zarysy narządów są zatarte. Mięśnie są wiotkie, miękkie, łatwo odchodzą od ości, ich barwa jest szara, żółta, zielonkawa, brunatna. Budowa miomerów jest zatarta. Wokół żył ogonowych widać brunatnoczerwone nacieki hemoglobiny.

2. Pobór prób:

-    ryby duże o masie powyżej 1 kg i ryby średnie od 0,1 do 1 kg stanowią jedną próbkę. Z ryb małych, poniżej 0,1 kg, należy wydzielić próbkę o masie co najmniej 200 g;

-    rybę myć w bieżącej wodzie do chwili zmycia śluzu, wysuszyć bibułą;

-    położyć na tacy, skórę w górnej części mięśnia bocznego ponad linią boczną oczyścić z łusek i watą namoczoną w alkoholu etylowym wytrzeć skórę i opalić płomieniem palnika;

-    wyjałowionymi nożyczkami lub skalpelem naciąć skórę, robiąc cięcie równoległe w odległości 5-10 mm od grzbietu. Drugie cięcie - równoległe, robimy tuż przy linii bocznej. Długość cięć powinna wynosić 3-6 cm. Oba cięcia połączyć dwoma poprzecznymi (rys. 18.1). Głębokość cięć powinna być taka, aby ich odległość od kośćca wynosiła 2-3 mm. Skórę przy linii bocznej odciągnąć szczypczykami ku grzbietowi;

-jałowymi szczypczykami przenieść wykrojoną próbki mięśni do jałowej płytki Petriego. Masa próbki powinna być nie mniejsza niż 100 g;

-    ryby małe osuszyć bibułą filtracyjną, chwycić szczypczykami za ogon, zanurzyć w naczyniu z alkoholem etylowym, wysuszyć na powietrzu. Jałowymi narzędziami wyciąć, w podobny sposób jak u ryb większych, kostki mięsa z 1/3 dogłowowej części ciała ryby.

158