IMAG0654

Hyc. 3*3.1* Typowy wygląd twarzy :e średnio nasilonym zespołem Crourona. Nalery zwrócić uwagę na nie* Jorecwój środkowego odcinka twarzy. połączony : szerokim rozstawieniem gałek ocznych (hiperteloryzm)

Tab. 3.2. Chronologiczny rozwój zębów. zęby mleczne

Rozpoczęcie wapnienia    Zakończenie    Wyrzynanie    Zakończenie

rozwoju korony    rozwoju korzenia

Ząb	Szczęka	Żuchwa	Szczęka	Żuchwa	Szczeka	Żuchwa	Szczęka	Żuchwa
Siekacz centralny	14. tydzień żyda płodowego	14. tydzień żyda płodowego	1,5 miesiąca	2.5 miesiąca	10 miesięcy	Smiesięcy	1,5 roku	1,5 roku
Siekacz boczny	16. tydzień żyda płodowego	16. tydzień żyda płodowego	2,5 miesiąca	3 miesiące	11 miesięcy	13 miesięcy	2 lata	1,5 roku
Kieł	17. tydzień żyda płodowego	17. tydzień żyda płodowego	9 miesięcy	9 miesięcy	19 miesięcy	20 miesięcy	3,25 roku	3,25 roku
Pierwszy trzonowy	15. tydzień żyda płodowego	15. tydzień żyda płodowego	6 miesięcy	5,5 miesiąca	16 miesięcy	16 miesięcy	2,5 roku	2.25 roku
Drugi trzonowy	19. tydzień żyda płodowego	18. tydzień żyda płodowego	11 miesięcy	10 miesięcy	29 miesięcy	27 miesięcy	| lata	3 lata

pożądany. Po urodzeniu żuchwa rośnie proporcjonalnie, „doganiając" swym rozmiarem pozostałe struktury czaszki twarzowej.

Pomijając zjawiska adaptacyjne, poród jest proce* sem traumatycznym, wymagającym wykształcenia się wielu mechanizmów ułatwiających przystosowanie się do nowego otoczenia. Zaraz po urodzeniu wzrost usta* je, co objawia się niewielkim ubytkiem masy ciała w pierwszych 7*10 dniach życia. To zakłócenie nie po* zostaje bez wpływu na budowę tkanki kostnej, która w tym czasie rozwija się bardzo intensywnie. Zakłócona zostaje kolejność wapnienia. Uwidacznia się to w postaci linii, którą możemy zauważyć zarówno w tkance kostnej, jak i na zębach. Ponieważ kości nie są widoczne, a ich powierzchnia temodeluje się w ciągu dalszego życia, tego rodzaju zaburzenie nie będzie łatwe do zaobserwowania.

Zęby są natomiast widoczne, a powierzchnia szkliwa nie ulega procesom remodelowania. Prawie u każdego dziecka na powierzchni zębów mlecznych występuje linia neonatalna, której umiejscowienie zależy od stadium rozwoju zęba w czasie porodu (ryc. 3.13). Gdy poród przebiega prawidłowo, linia neonatalna jest słabo zaznaczona i można ją zaobserwować tylko na powierzchni zęba. Lecz jeśli poród miał burzliwy przebieg, na powierzchniach zębów widoczne są przebarwienia lub obszary słabo uwapnionego szkliwa.

Narodziny nie są jedynym wydarzeniem, które powoduje tego rodzaju objawy w tkankach twardych. Ogólnie mówiąc, wszelkiego rodzaju choroby, trwające

dłużej lub 1-2 tygodnie, szczególnie te przebiegające z podwyższoną temperaturą, pozostawiają wyraźny ślad na kształtującymi się szkliwie zębów. Zarówno zęby mleczne, jak i stale są wrażliwe na działanie takich czynników w okresie wczesnego dzieciństwa.

Ryc. 3-12. Fotografia nowo narodzonego dziecka; wyraźnie widać zniekształcenie głowy po przejściu przez kanał rodny. Należy zauważyć, że głowa przybiera kształt eliptyczny lub guzowaty. co jest możliwe dzięki obecności stosunkowo dużych ciemiączek

OKRES NIEMOWLĘCTWA I WCZESNEGO DZIECIŃSTWA: OKRES UZĘBIENIA MLECZNEGO

Rozwój fizyczny w okresie przedszkolnym Ogólny wzór rozwoju fizycznego po urodzeniu jest kontynuacją procesów obserwowanych w późnym okre^e rozwoju płodowego: następuje szybki wzrost, z rełan* -nie stałym przyrostem długości i masy ciała, aczkolwiek miesięczne przyrosty ulegają stopniowo pomniejszeniu (ryc. 3.14).

Na uwagę zasługują trzy cenniki, które mogą zróżnicować te procesy:

1. Poród przedwczesny (niska waga urodzenkv wa). Dzieci ważące przy urodzeniu mniej niż 2500 g należą w okresie tuż po urodzeniu do grupy wysokiego t>-ryka. Ponieważ niska masa urodzeńicnva idzie au" yczaj w parze z porodem przedwczesnym, podstaw owym rad i • niem jest ustalenie prognozy diagoustycznej. Do niedawna nowocodłd ważące poniżej 1500 g często me muły szansy na przeżycie. Nawet obecnie, mimo doskonalej opieki specjalistycznej, szanse przeżycia dzieci z wagą utodzeniową mniejszą niż 1000 g są niewielkie - choć niektóre z nich zostały uratowane.

Jeżeli noworodek przetrwa pierwszy krytyczny okres, można oczekiwać, że jego dalszy wzrost będzie przebiegał zgodnie z zaobserwowanymi regułami i stopniowo przezwycięży on początkowe .opóźnienie” (cyc. 3.15) Dziecko przedwcześnie urodzone może mieć również mniejszą wagę przez 1. i 2. rok życia. Jednak w wie-

NlWUiKCMMi

(IOwiąął

4 mnąc w pęcherzu płodowym J. miesiąc w pęcherzu płodowym

t , Obts mwwąawi

tod unAsem do 10 wnąoi

>-- Olre dma(W««

Ryc 3.13. Umieszczenie zębów mlecznych na skali rozwojowej, która wskazuje na oczekiwane ułożenie linii neonatałnej. Na podstawie tego wykresu, po lokalizacji linii szkliwych, można określić czas działania bodźca, któty doprowadził do uszkodzenia szkliwa różnych zębów