Bakterie utleniające amoniak do azotynów - bakterie mezofilne
o optimum temperaturowym 30°C i pH 7,5-8,0.
• Rodzaj Nitrosomonas - Gram-ujemne pałeczki lub ziarniaki, ruchliwe (urzęsienie polarne) lub nieruchliwe. Utleniają amoniak do azotynów. Należą do chemoautotrofów, wykorzystujących azot jako źródło energii, a dwutlenek węgla jako źródło węgla (N. europaea). Występują w glebie oraz wodach powierzchniowych.
• Rodzaj Niłrosococcus - Gram-ujemne komórki o kształtach zbliżonych do sferycznych lub elipsoidalnych. Żyją w różnych środowiskach naturalnych (N. halophilus, N. mobilis, N. nitrosus).
Bakterie utleniające azotyny do azotanów - bakterie mezofilne o optimum temperaturowym 28°C i pH 5,8-8,5 (optimum 7,6-7,8).
• Rodzaj Niłrobacter - ruchliwe lub nieruchliwe, Gram-ujemne pałeczki o gruszkowatych lub pleomorficznych kształtach, rozmnażające się przez pączkowanie. Względne litoautotrofy, korzystające ze związków azotowych jako źródeł energii. W pierwszej kolejności zawsze wykorzystują związki azotowe, a dopiero po ich wyczerpaniu utleniają materię organiczną stanowiącą źródło energii. Są odpowiedzialne za proces II fazy nitryfikacji (N02 utleniane do N03). Wśród nich można wymienić: N. winogradskyi, N. uulgaris i N. hamburgensis.
• Rodzaj Nitrococcus - ziarniaki występujące w parach, ruchliwe dzięki jednej rzęsce lub parze rzęsek. Utleniają N02 do NOg. Występują głównie w wodzie morskiej (N.. mobilis).
• Rodzaj Cytophaga - poruszające się ruchem ślizgowym Gram-ujemne, krótkie pałeczki, o końcach komórek zwykle zaokrąglonych. Mogą występować jako formy pleomorficzne. Na pożywkach tworzą żółtopomarańczo-we, czerwone, a nawet brunatne kolonie. Są tlenowcami lub względnymi beztlenowcami, mającymi zdolność rozkładu związków wielkocząsteczkowych, jak białka i wielocukry (w tym: celulozy, agaru, chityny, pektyn). Występują powszechnie w środowiskach naturalnych.
• Rodzaj Flexibacter - poruszające się ruchem ślizgowym lub nieruchliwe, Gram-ujemne, krótkie pałeczki, o końcach komórek zwykle zaokrąglonych. Mogą być to formy pleomorficzne. Organizmy psychrofilne, tworzące na pożywkach żółtopomarańczowe kolonie, należące do tlenowców lub względnych beztlenowców, mających zdolność rozkładu związków wielkocząsteczkowych, jak białka i wielocukry. Występują powszechnie w środowiskach naturalnych. Niektóre z nich mogą być chorobotwórcze dla ryb (F. columnaris - kolumnaris, tzw. choroba kolumnowa; F. psy-chrophila - tzw. choroba zimnej wody).
189