img284

Mówiąc, że w tekście występują formy wyrazowe, dokonujemy zresztą pewnego uproszczenia. Z natury rzeczy bowiem w tekście występują jednostki unilateralne, czyli słowa. Wyrażając się ściśle, powiemy, że w tekście /l/ sześciokrotnie występują słowa, które są wykładnikami form wyrazowych należących do leksemu SZKOŁA. Pięć razy użyte słowo szkoły odpowiada wyliczonym wyżej trzem formom wyrazowym należącym do leksemu SZKOŁA, słowo szkoła — jednej takiej formie. Upraszczając możemy zatem powiedzieć, że w tekście /!/ występują cztery formy wyrazowe należące do leksemu SZKOŁA.

Jak widać, słowo to albo okaz pewnego ciągu liter (okaz może być traktowany jako wystąpienie pewnego typu), albo klasa okazów identycznych ciągów liter (zwana również typem). Forma wyrazowa to również bądź okaz pewnego ciągu liter z przypisaną charakterystyką gramatyczną i semantyczną, bądź klasa takich obiektów. Łeksem to wyłącznie klasa form wyrazowych o identycznych lub regularnie zróżnicowanych możliwościach odniesienia do rzeczywistości.

Terminy słowo, forma wyrazowa będą w dalszym ciągu używane w taki sposób, by zawsze było wiadomo, o który poziom abstrakcji chodzi w danym miejscu. Jeśli nie będzie to prowadziło do nieporozumień, często będziemy pomijać indeksy charakterystyki gramatycznej przy formach wyrazowych. Powyższe ustalenie terminologiczne można ująć w tabeli:

Tabela 1

N. Poziom abstra-kcji Termin	Okaz	Typ
Słowo	szkoły	{szkoły, szkoły, ...}
Forma wyrazowa	szkoły (gen, sg)	{szkoły (gen, sg), szkoły (gen, sg), szkoły (gen, sg), ...}
Leksem	-	SZKOŁA

2. LEKSEMY JAKO JEDNOSTKI SYSTEMU SŁOWNIKOWEGO 2.1. KATEGORIE FLEKSYJNE

Leksemy nie są bytami danymi w sposób absolutny, lecz są wyabstrahowy-wane w trakcie analizy języka jako jednostki jego opisu. W obiektywnie danych tekstach istnieją tylko słowa, które są interpretowane przez użytkowników języka. Zwróćmy uwagę na to, że przy produkowaniu i odbieraniu tekstów

79