201
magnez, cynk lub aluminium. Jeżeli oba metale znajdują się w tym samym elektrolicie, powstaje krótkozwarte ogniwo, w którym rozpuszczająca się anoda (protektor) dostarcza elektronów potrzebnych do redukcji tlenu. Uwalniane elektrony gromadzą się na powierzchni katody, nadając jej znaczny potencjał ujemny, który utrudnia powstawanie dodatnio naładowanych kationów żelaza (produktu korozji żelaza). W takim połączeniu żelazo nie ulega zniszczeniu.
Protektory po zużyciu muszą być wymienione na nowe. Jest to jednak prostszy zabieg niż stałe zasilanie chronionych elementów prądem, jak się to dzieje przy elektrolitycznej ochronie katodowej.
Elektrolityczna ochrona katodowa realizowana jest w układach, w których chroniony metal stanowi katodę ogniwa zasilanego prądem stałym pochodzącym z zewnętrznego źródła, np. prostownika. Narażone na zniszczenie elementy konstrukcji rodpinane są do ujemnego bieguna źródła prądu stałego o napięciu 1-2 V. Pomocniczą anodę stanowi materiał nieulegający zniszczeniu w środowisku zewnętrznym, np. platyna, ołów, nikiel, elektroda grafitowa czy złom żelazny.
8.5.4. OCHRONNE POWŁOKI NIEMETALICZNE
Powłoki niemetaliczne stanowią obok metalicznych jeden ze sposobów zabez-r eczania powierzchniowego metali przed korozją. Podstawowym ich zadaniem jest a iłowanie powierzchni metalu przed dostępem wilgoci i tlenu. Ze względu na skład chemiczny powłoki niemetaliczne można podzielić na dwie grupy:
- powłoki nieorganiczne,
- powłoki organiczne.
Niemetaliczne, nieorganiczne powłoki ochronne powstają na powierzchni metalu wyniku prowadzonych zabiegów chemicznych dążących do wytworzenia ochron-ly ch związków chemicznych. Do powłok nieorganicznych można zaliczyć:
- emalie szkliste, które wyróżniają się dobrą odpornością na działanie alkaliów, kwasów, a także rozpuszczalników organicznych oraz podwyższonej temperatury'; jedyną ich wadą jest znaczna kruchość,
- rowłoki tlenkowe, otrzymywane przez utlenianie (oksydowanie), mają na celu wytworzenie na chronionym metalu pasywnych warstewek tlenkowych (pasywacja); przykładem jest czernienie (oksydowanie) stali czy anodowe oksydowanie aluminium,
- rowłoki fosforanowe, składające się z trudno rozpuszczalnych fosforanów, otrzymywane są przez powierzchniowe oddziaływanie kwasu fosforowego na stal lub metale nieżelazne,
- rowłoki chromianowe, otrzymywane są w procesie chromianowania za pomocą mieszaniny kwasu chromowego i siarkowego.
Do grupy niemetalicznych, nieorganicznych powłok ochronnych można także rmirzyć powłoki cementowe. Ich działanie zostało omówione w rozdz. 7.