11/10. Kamica przy wadach rozwojowych nerek. 499
jedna lub obie nerki dobrze rozwinięte znajdują się w nieprawidłowym ułożeniu i to po tej samej stronie albo przeciwnej (dystopia renis homo-, heterolateralis). Przemieszczenie nerki może mieć miejsce w obrębie jamy brzusznej (dystopia abdo-minalis), na talerz biodrowy (dystopia iliaca — w 24%), w obręb miednicy małej (dystopia pelvinea — w 60%); wreszcie znane są przypadki przemieszczenia nerki w obręb klatki piersiowej (dystopia thora-calis — Herman). Według Wohlauera 31% nerek przemieszczonych choruje. Charakterystyczne dla nerki przemieszczonej, w odróżnieniu od nerki wędrującej, są: 1. krótki moczowód i 2. naczynia tętnicze pochodzące albo z tętnicy głównej albo z tętnicy biodrowej wspólnej, czy też z tętnicy udowej.
Jako nerkę podwójną określa się taką wadę rozwojową, w której istnieją dwie miedniczki i dwa moczowody. Miąższ nerkowy zachowuje się rozmaicie; odgraniczenie obu części nerki zaznaczone jest przez brózdę mniej lub więcej głęboką. Klinicznie rozpoznajemy nerki podwójne zwykle z powodu dołączającego się schorzenia. Rozdwojenie moczowodów w przypadkach nerek podwójnych może być zupełne (gdy są dwa ujścia), lub niezupełne (gdy dwa moczowody łączą się w jeden na różnych wysokościach i posiadają jedno ujście pęcherzowe). Częstość nerek podwójnych zobrazowują poniższe dane statystyczne: Culver na 600 przyp. urologicznych stwierdził 8 razy nerkę podwójną, Geisinger na 500 przyp. 7 razy, Dozsa na 13.000—33 razy, a Jaksy na 10.060—21 razy tj. 0,18%; Herman na 507 przyp. wad rozwojowych nerek i moczowodów stwierdził 207 razy podwójną miedniczkę, a 168 razy podwójny moczowód. W badaniu pośmiertnym stanowi nerka podwójna l/6 — 1% wszystkich przypadków.
Nerka podwójna ma być mniej odporna na wszelkiego rodzaju schorzenia, aniżeli nerka prawidłowa. Według Merłza 30% nerek podwójnych wykazuje zmiany patologiczne; wg Brascha i Schola 37,5%, wg Dozsy 68,6%, wg Haslingera 80%, a wg Helstroema nawet 100% nerek podwójnych choruje. Zmiany chorobowe spotyka się jednak najczęściej tylko w jednej części nerki podwójnej; z tego właśnie powodu oraz ze względu na podwójny system naczyniowy udaje się w wielu wypadkach schorzeń nerki podwójnej wykonać tzw. heminephrectomię.
Kys. 1.
Pyclogram wstępujący: podwójna iniedniczka i moczowód.
Na zdjęciu widoczne skrzyżowanie moczowodów.
W przypadkach nerek podwójnych regułę stanowi prawo Weigert - Meyera. Prawo to mówi: w razie obecności podwójnego narządu (nerki) ujście moczowodu położone w pęcherzu przyśrodkowo prowadzi do górnej nerki, ujście zaś boczne do dolnej nerki. We wszystkich przypadkach nerek podwójnych spostrzeganych na oddziale urologicznym prawo to znalazło potwierdzenie. Takie ułożenie ujść jest wynikiem skrzyżowania moczowodów pochodzenia embrionalnego (rys. 1).
Do bardzo rzadkich wad rozwojowych