img433

Spotkania odbywały się dwa razy w tygodniu w czasie od 30 do 75 minut. Czas ten był dostosowany do możliwości dziecka. Najczęściej początkowe spotkania trwały krócej - około 30 minut, a następnie je wydłużano.

Cel programu. Program ten jest programem terapeutycznym mającym na celu stymulację funkcji wzrokowo-przestrzennych.

Adresaci programu. Jest adresowany do dzieci klas I—III ze szkół podstawowych, u których występuje opóźniony rozwój funkcji wzrokowo-przestrzennych.

Warunki realizacji. Potrzebny jest wyciszony, w miarę obszerny pokój, w którym dziecko mogłoby w spokoju i w poczuciu bezpieczeństwa wykonywać zaproponowane ćwiczenia.

Ewaluacja była prowadzona w formie badań początkowych i badań końcowych, w skład których wchodził Test Bentona, Test Bender-Koppitz, badanie late-ralizacji Zestawem Prób Dominacji Lateralnej oraz Seria Testów Czytania i Pisania dla klas I—III szkoły podstawowej T. Straburzyńskiej i T. Śliwińskiej. W skład ewaluacji wchodził również wywiad z rodzicem przeprowadzony bezpośrednio po zakończeniu terapii. Rodzic mógł ocenić skuteczność przeprowadzonej terapii.

Program terapeutyczny obejmujący ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne

1.    Opis przedstawionych obrazków, szukanie różnic i podobieństw między dwoma obrazkami. Szukanie brakujących części na obrazku. Dziecko za każdym razem werbalizuje spostrzeżenia wzrokowe, omawia poprawność i dokładność wykonanej pracy. Ćwiczenia te wykonywane są kilkakrotnie, ale na innym materiale. Celem udoskonalenia porównywania i różnicowania szczegółów stosuje się również zabawki, owoce, cukierki, które po zakończeniu zajęć dziecko może - jeśli chce - zjeść.

2.    Praca z obrazkami tematycznymi. Opis obrazków.

3.    Ćwiczenia syntezy wzrokowej (schematy pocięć według Danielewicz, Koźmińskiej i Magnuskiej).

4.    Ćwiczenia na materiale literowym:

4.1.    Ćwiczenia czytania wyrazów, których obraz graficzny jest podobny;

4.2.    Ćwiczenia czytania wyrazów różniących się między sobą kolejnością liter;

4.3.    Ćwiczenia czytania wyrazów o zmiennym położeniu liter.

5.    Ćwiczenia pamięci wzrokowej.

6.    Układanie patyczków według wzoru.

Ćwiczenia 7, 8 i 9 zostały opracowane na podstawie programu „Wzory i obrazki” M. Frostig i D. Horn (1986].

7.    Ćwiczenia spostrzegania figury i tła.

8.    Ćwiczenia spostrzegania stałości kształtu.

9.    Ćwiczenia spostrzegania położenia przedmiotów w przestrzeni.

10.    Ćwiczenia z literami:

10.1.    Układanie podpisów do prezentowanych obrazków z rozsypanki literowej;

10.2.    Układanie zdań pasujących do obrazka;

10.3.    Czytanie wyrazów składających się z sylab;

10.4.    Ćwiczenia z sylabami otwartymi i zamkniętymi. Także stosowanie suwaków, składanek w formie książeczki.

11.    Ćwiczenia rozwijające orientację przestrzenną:

11.1.    Wyrobienie i utrwalenie autoorientacji;

11.2.    Wyrobienie i utrwalenie orientacji w schemacie ciała osoby stojącej naprzeciw;

11.3.    Ćwiczenia orientacji w przestrzeni;

11.4.    Gra rysunkowa „wyżej-niżej”.

12.    Ćwiczenia koordynacji ruchowo-wzrokowcj:

12.1.    Odwzorowywanie graficznych szlaczków, ornamentów;

12.2.    Lepienie z plasteliny odpowiednich wzorów;

12.3.    Ćwiczenia dokończenia rysowania różnych szlaczków w czasopismach dziecięcych.

12.4.    Wykorzystanie wzorów z ćwiczeń grafomotorycznych wg H. Tymichovej [Bogdanowicz 1999).

Scenariusze do programu terapeutycznego obejmującego ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne (przykłady)

Zajęcia 1

Temat: Szukanie różnic i podobieństw pomiędzy dwoma obrazkami, zabawkami i cukierkami. Szukanie brakujących części.

Cel zajęć: Nawiązanie dobrego kontaktu z dzieckiem, stworzenie miłej atmosfery oraz stymulacja percepcji wzrokowej.

Pomoce: stolik, dwa krzesełka, zestaw obrazków, kilka zabawek, kilka cukierków.

Przebieg zajęć:

1.    Terapeuta wita się serdecznie z dzieckiem i objaśnia, na czym polegać będą zajęcia.

2.    Kładzie przed dzieckiem dwa obrazki i prosi, aby dziecko znalazło dziesięć różnic pomiędzy nimi.

3.    Po zakończeniu opisu terapeuta objaśnia wykonane wcześniej ćwiczenie, chwali dziecko i ewentualnie służy pomocą.

4.    Dziecko ponownie wykonuje to ćwiczenie, ale na innym zestawie obrazków. Terapeuta ma do dyspozycji trzy zestawy, które prezentuje dziecku, rozpoczynając od łatwiejszego.

117