IMG21

138

A    B

Rysunek 3.115

Złoża jaj: A - zwó|ka żielonecżka Tortnx u-ndana L. (wg Padija 1 in. 1965), B - szatynka kalinowa Galem-cella viburm Payk, (z Klausnitzera. 1983), C - spuszczel pospolity Hylolrupes ba/ulus L. (lot. S. Kinelski)

Sp"s .h składania jaj w większym luh mniejszym stopniu nosi w sobie element troski ⁰ potomstwo, wyrażający się zapewnieniem jajom względnego bezpieczeństwa a przy-/t>:n larwom pokarmu (pod kamieniami, łuskami kory. w tkance roślinnej itp.). Sg nic-r/.u!ko przykrywane włoskami z odwłoka, wydzielinami gruczołów płciowych, trocinami, fragmentami roślm itp (rys. 3.115B). Samice komików wygryzajg specjalne zagłębienia p<' ł« 'kach th' Hlnika macierzystego w łyku lub drewnie, czasem w korze Iz w. nyże jajowe, ii- - i lory eh w kłjdjjg po jednym jaju. Jeśli jaja składane sg na powierzchni roślin, to z regu-prz.klcjają je do podło/a wyd/.icling gruczołów kilowych. Owady umieszczają jaja w |>obli/u pokarmu (naliśuca iwówka składa je w glebie pod krzewami rośliny żywi-I iclskic) tj wierzby iwy. zwójka sosnówcczka obok pęczkÓW sosnowych - rys. 3.116). na .    ■ :ak na igłach sosny 1 lub w pokarmie (kornik drukarz w łyku pod

l "i.i 'w,i tka) ( ałkowita liczba jaj składanych przez jedng samicę blisko spokrewnionych zi '"hg gatunków jest z reguły odwrotnie proporcjonalna do prawdopodobieństwa ich przrzy c ia (/alunki dóbr z- zaix-zpiccz.i)gce jaja produkujg ich mniej niż gatunki, które skla-dujii jaijii niedbale

%

^Bu<k)wa,i_unh

ciała owadów leśnych

139

Rysunek 3 "6

„.„marszczę"'⁶ i rozkład otworów wejściowych wv danych przez gąsienic zwó|ki sosnówecziu Duotmna Schill w pączkach bocznych powago okółka (wg Koehlera 1967) ^    **">

Liczne ..wady, składając ja|a. w specjalny sposób przygotowują pokarm dla przyszłych larw. Zwijacze nacinają ogonki liściowe. _{a w} pozbawione turgoru. zwinięte przez siebie lifcie. będące pokarmem larw. składają jaja (rys 3.117). Grzebać ze - SpheciJae. gromadzą w glebie w specjalnych komórkach sparaliżowane nakłuciem żądlą gąsienice lub inne bezkręgowce, które służą następnie jako pokarm wylęgniętym larwom tych ż.ądłówck. Samica rytla pospolitego dzięki specjalnej budowie końcowego odcinka .Im, i rzekomego, wyposaża jaja składane do drewna w zarodmk, ^.^ptóo*^ych P"kładelka na ściankach chodników wygryzanych w drewnie przez iaL^reyta^? ^Mę karm potomstwu tego chrząszcza. Rzadko się zdarza by „wadv „, L ' T^)4k” I**' opiekowały się jajami lub larwami. Złoża jaj skorki 12    'P>'^c^«bs,w

anucc przed wroga,n, aż do wy,egu larw try, 3.1,8). Samice

dzaju Elasmucho opiekują się z ozem jaj. nakrywając je odwłokiem, co chrom jaja przed pasożytami. Rozwiertek nieparek oczyszcza znajdujące s,ę w drewnie żerowisko ToLu, dów wydalanych przez żerujące larwy.

Bardziej skomplikowane są obyczaje u owadów żyjących społecznic, u których wy tworzył się podział pracy, umożliwiający dbałość o potomstwo, przejawiające się m ,n

Rysunek 3.117

Liść dębu zwmiyty przez podryjfca UfOowca AlWbus ntens Stop (tor B i Z Schneider onu eg Nun-berge. 1964)