IMG11

(10.1)

7 = 350^/6^^0005^^0^, °C

gdzie:

g - grubość blachy, mm, Ce - ekwiwalent węgla

(10.2)

(10.3)

T = 1440 P_w - 392, °C (Ito i Bessyo [173])

P_w = P_CM + — + —— ^c 60    4 • 10⁴

gdzie:

?cm

parametr charakteryzujący kruchość związaną z przemianami fazowymi

^ Si Mn + Cu + Cr Ni C +— +-+— +

30    20    60

Mo + V 15

+ 5B, %

(10.4)

H - ilość dyfundującego wodoru (ml/lOOg stopiwa) określona metodą glicerynową lub H = 0,67 H_M1S~ 0,8 (II_MIS- zawartość wodoru określona metodą rtęciową),

K = 69 • g - współczynnik usztywnienia, N/mm, g - grubość blachy, mm.

O szybkości chłodzenia spoiny i SWC decyduje również masa elementów spawanych. Im jest ona większa, tym większa jest szybkość chłodzenia i tym są korzystniejsze warunki do zajścia przemiany martenzytycznej. Masa elementów wiąże się z ich wymiarami, a przede wszystkim z grubością. Aby można było ilościowo ujmować wpływ grubości elementów spawanych na łatwość rozprowadzania w nich ciepła i ewentualne hartowanie oraz porównywać między sobą elementy o różnych grubościach, wprowadzono pojęcie ostrości cieplnej.

Ostrość cieplną wyraża się za pomocą liczby ostrości cieplnej TSN (thermal seveńty mimber) [169], Wielkość ta zależy od liczby kierunków odprowadzania ciepła. Do określenia liczby TSN przyjmuje się jednostkową grubość blachy 6 mm (1/4 cala). Doczołowe złącza blach grubości 6 mm mają TSN = 2 (dwa kierunki odprowadzania ciepła), kątowe mają TSN= 3 (trzy kierunki odprowadzania ciepła). Przykłady liczb TSN i kierunków odprowadzania ciepła podano na rysunku 10.1. Jeśli grubość blachy wynosi więcej niż 6 mm, do obliczenia bierze się wielokrotność jednostkowej grubości, na przykład dla złącza doczołowego blach o grubości 18 mm:

1 8

TSN = — • 2 = 6

6

W wypadku spawania elementów o różnych grubościach, na przykład złącza teowego ze spoiną pachwinową blach o grubości 20 i 12 mm:

TSN = -2

/

V

20 12

--1--

6 6

\

/

3 = 7,95 s 8.

Im wyższa jest liczba ostrości cieplnej, tym większa szybkość chłodzenia i tym większe prawdopodobieństwo zahartowania materiału w SWC.

521