IMG24

Elementy spawane mogą być nagrzewane do odprężania z różnymi szybkościami w zależności od mocy pieca, przekroju elementów oraz warunków technicznych. Badania [179] wykazały, że stosowanie większych szybkości nie ma ujemnego wpływu na relaksację naprężeń. Duże szybkości nagrzewania możemy jednak stosować do elementów prostych

0    nieskomplikowanej konstrukcji, w wypadku których nie występuje niebezpieczeństwo znacznego wzrostu naprężeń w wyniku nierównomiernego grzania. Bardzo małe szybkości nagrzewania stosowane często w praktyce (rzędu 30-^50 K/godz.) nie wpływają istotnie na nasilenie procesu relaksacji naprężeń. Wynika z tego, że poziom naprężeń osiągnięty w momencie nagrzania do określonej temperatury w zasadzie zależy od właściwości materiału

1    poziomu naprężenia wyjściowego.

Cechą charakterystyczną krzywych relaksacji naprężeń (rys. 10.12) jest to, że znaczne obniżenie naprężeń następuje w procesie nagrzewania do temperatury odprężania. Charakter tych krzywych nie zależy od poziomu naprężeń początkowych. Natomiast od poziomu naprężeń początkowych zależy istotnie poziom naprężeń szczątkowych po odprężaniu. Im naprężenia w elemencie spawanym są wyższe, tym wyższe są naprężenia pozostające po odprężaniu. Badania własne [178] wykazały, że spełniona jest zależność:

°o.

(10.13)

gdzie:

ct₀„ <^02 ^- naprężenia początkowe o dwóch różnych wartościach, a,_T, a_2r - odpowiednie naprężenia po odprężaniu w temperaturze T.

30 60    90

Czas, min

120    150 180 210

Rys. 10.12. Relaksacja naprężeń skręcających o różnych poziomach wyjściowych t_max w spoinie stali 18G2A w czasie nagrzewania, wygrzewania w temperaturze 600°C i chłodzenia [178]