16
ki), wierzchołkowej (choinek szary) lub części bocznej liścia (larwy boreczników, kły,u szpilkowca, dorosłe postacie nałiściaków. zmienników, zacienia itd. - rys. 1.6);
- wygryzanie otworów (żer uzupełniający rzcrnlika topolowca);
- w ygry zanie rowków (żer postaci dorosłych w ątlika sosnowca, /mrozki sosnowej i
- szkieletowanie liści, jednostronne lub całkowite, polega na wygryzaniu skórki i p, renchymy liści z pozostawieniem nerwów: przy szkieletowaniu jednostronnym uszkod/o,, , zostaje tylko jedna, najczęściej dolna strona liścia (tak zerują larwy jąłrewek rys | 7 wprzeczki. młode larwy rynnie i innych stonek, larwy śluzównicy ). żer starszych larw rynnie i białki wierzbówki sięga aż na drugą (górną) stronę liścia, którego resztki tworzy wów. czas pozostała siatcczkowata konstrukcja nerw ów (rys 1.8):
- minowanie liścia polega na wygry zaniu przez larw y owadów’ fragmentów parenchy. my z pozostawieniem nienaruszonej skórki liścia. Każdy z minujących gatunków owadów wygryza parcnchymę w sposób ściśle określony, dzięki czemu na liściu w miejscach, gdzie parenchymy (i chlorofilu) brak. tworzy się biały wzór umożliwiający rozpoznanie szkodnika: do szeroko rozpowszechnionych owadów minujących należą m.in. motyle z rodzim pasynkowatych. muchówki z rodziny trawiszkowatych (rys. I.9): igły sosny są minowane przez gąsienice skośnika tuzinka. larwy krótkostopki. pryszczarka sosnowca, a liście dębu i buka. w ierzby. topoli, olchy przez skoczonosy - Rhynchacnus;
- zwijanie liści jest powodowane przez gąsienice różnych gatunków motyli, szczególnie przez zwójkowatc np. przez zwójkę dębów kę (ry s. 1.10); kolejne zwoje liścia są wów-
czas łączone za pomocą przędzy
Rysunek 1.6
Uszkodzenia igieł (wg Kudeli. 1970): A - przez gąsienice kłystka szpilkowca Etiopia prosapiana L. B -przez postać dorosłą zacienia Scythropus musteia Hbst. C - przez postać dorosłą krótkostopki sos nowej Brachonyx pmeo Payk
Rysunek 1.9
Uść topoli minowany przez gąsienice Phytoagro-myza populi Kalt. (fot. B. i Z Schnaider)
Rysunek 1.10
Rysunek 1.7
Liść osiki szkieletyzowany przez larwy iątrewk Phyllodecta sp. (fot. B i Z. Schnaider)
Rysunek 1.8
Liść topoli szkieletyzowany przez młode gąsienice piątki wterzbćwki - Leucoma salicts L (fo*. B i Z Schnaider)
Uść kpy zwinięty przez gąsienice Cacoaoa *)*>• steana L (wg Gierasimowa. 1952)