24
d) Położenie powierzchni natarcia i przyłożenia
W pozostałych płaszczyznach (bocznej Pr. tylnej Pp, przekroju głównego P„. normalnej P„ oraz największego spadku P( i Pb ) określa się odpowiednie kąty natarcia, przyłożenia i ostrza narzędzia:
Kąty natarcia (y) - są to kąty zawarte między powierzchnią natarci Ay a płaszczyzną podstawową P„ określone w płaszczyznach Pr, Pp, P„. P.. P,. Oznacza się je literą grecką y z indeksem płaszczyzny, w której są mierzone. Wyróżnia się więc kąty natarcia: i boczny yr.
• tylny y*.
• ortogonalny y0,
- notmalny y«,
- największy yr
Kąty natarcia y mogą był dodatnie, ujemne lub równe zero (rys. 1.12).
Kąty przyłożenia (a) - są to kąty zawarte między powierzchnią przyłożenia Aa a płaszczyzną podstawową P„ określone w płaszczyznach Pr, Pp, P0. P„. Pa- Wyróżnia się więc kąty przyłożenia:
1 boczny Or.
I tylny a*.
- ortogonalny a*
• normalny Om
- najmniejszy Cła.
Kąt przyłożenia jest zawsze dodatni (coO).
Kąty ostrza (JJ) - są to kąty zawarte między powierzchniami natarcia A, i przyłożenia Aa mierzone w czterech płaszczyznach Pr, Pp, P„ i P.. Mamy więc kąty ostrza:
- boczny 0r.
- tylny 3p.
- ortogonalny Pu
- normalny a*-
Suma kątów natarcia, przyłożenia i ostrza jest zawsze równa 90°, np. w płaszczyźnie ortogonalnej: tt, + Po + Y« " 9Q°-
Nb rys. 1.13 przedstawiono niektóre elementy geometrii noża tokarskiego zdzieraka prostego prawego. W kółkach oznaczono płaszczyzny widoków i przekrojów geometrii ostrza.
Rys. 1.13. Geometria ostrza noża tokarskiego prawego
1.1.6.2. Układ pomocniczy wykonawczy (technologiczny)
Układ technologiczny (nie ujęty w normie) służy do wykonania i kontroli elementów roboczych narzędzi składanych. Jako przykład może służyć nóż składany z wymienną płytką z węglików spiekanych (rys. 1.14).
Dla płytki bazą jest powierzchnia gniazda oprawki (dolna powierzchnia płytki), a więc płaszczyzna P„ równoległa do niej i pokrywająca się z powierzchnią natarcia Ay płytki. Jeżeli w tym układzie technologicznym w płaszczyźnie przekroju głównego a01=ir, yM=0o, to w układzie narzędzia kąt przyłożenia i natarcia wynosi cto=6°, Yd=5°.