2 (1834)

rych powierzchnia natarcia pokrywa się z płaszczyzną osiową gwintu (rys. 9.3b). Ten sposób ustawienia narzędzia zapewnia uzyskanie dużej dokładności gwintu. Wadą są niejednakowe warunki skrawania bocznych krawędzi skrawających, gdyż boczny roboczy kąt natarcia krawędzi bocznej pierwszej jest większy od zera, a krawędzi drugiej mniejszy od zera (ujemny).

Rys. 9.3. Obróbka gwintów trapezowych: a) zgrubna, b) dokładna (wykańczająca)

Podczas nacinania gwintów o dużym skoku, kąt wzniosu zwojów gwintu nacinanego przybiera odpowiednio duże wartości, co wpływa na warunki pracy bocznych powierzchni przyłożenia. W procesie skrawania robocze kąty przyłożenia (a_/e) muszą mieć dodatnie wartości, możliwie jednakowe dla odpowiadających sobie punktów obu bocznych krawędzi skrawających. W związku z tym kąty przyłożenia a_f w układzie narzędzia, jak wynika z rys. 9.4, muszą być różne, w danym przypadku a_fI > ct_fII.

Czas maszynowy obróbki gwintu nożem określa zależność:

/<!+/ + Z_w ..    .

tm =-— ikq ram, .......-    (9.1)

gdzie: 1 jest długością gwintu (wałka), w mm, l_d — wartością dobiegu narzędzia, w ram, l_w — wartością wybiegu narzędzia [l_a + I_w = (2-^3) P], wmm,P — skokiem gwintu, w mm, i — liczbą przejść narzędzia, k — liczbą zwojów gwintu, q — współczynnikiem uwzględniającym przejścia powrotne. -    ,

Noże do gwintów zużywają się głównie na powierzchniach przyłożenia, a wskaźniki stępienia h_sp = 0,3-^2 mm, przy czym większe wartości odpowiadają obróbce zgrubnej i ostrzom ze stali szybkotnącej. Trwałości ostrzy, zbliżone do ekonomicznych, wynoszą 30-i-120 min, większe trwałości przyjmowane są podczas obróbki gwintów o dużych wymiarach.    •    ,

Podczas toczenia gwintów zewnętrznych w stali 45 {R_m = 750 M Pa) nożami ze stali szybkotnącej okresowe prędkości skrawania mogą być określone w przybliżeniu z następu-

jących zależności:		^: * ;, rt \ ;
w przejściach zgrubnych		... , . . . . ••
8,8 . . *120 = g0, i po,3 ^m/m m	dla	P < 2 mm , j . i	(9.2]
A ' • : 20,5 , . • t-120 - g0,6 pO,25 ^m/^mm	dla	P > 2 mm;	(9.3]

w przejściach wykańczających

(9.4)

22.5    , .

^120 — g0,45 jpo,3 nn/min ,

gdzie g jest głębokością skrawania, w ram, P — skokiem gwintu, w mm.

Podczas obróbki gwintów nożami z węglików spiekanych w stali 45 (R_m = 750 MPa) zalecaną prędkość skrawania można wyznaczyć z zależności

⁶¹¹ ' . •

^v = ~fóTo _po.47 ^m!^rmn >    (9-5)

gdzie T jest okresem trwałości ostrza, w min, i —. liczbą przejść narzędzia, P — skokiem gwintu w mm. " ~    __ ...    _.    \    . •.*» -

Rys. 9.4. Boczne kąty przyłożenia noża do gwintów w układach odniesienia: roboczym i narzędzia

Prędkości skrawania stosowane podczas obróbki gwintów wewnętrznych są o około 20-f-25% mniejsze niż w przypadku obróbki gwintów zewnętrznych.

9.2. OBRÓBKA GWINTÓW GWINTOWNIKAMI

i ‘

Gwintowniki przeznaczone są do obróbki gwintów wewnętrznych wykonywanych w otworach wstępnie obrobionych wierceniem lub rozwiercaniem. Podstawowe elementy budowy i geometrię gwintownika przedstawiono na rys. 9.5. W gwintowniku, podobnie jak w innych narzędziach przeznaczonych do obróbki otworów, można wyróżnić: część

159