194
wymienny. Zaletą pogłęb i acza z wymiennym pilotem jest możliwość wykorzystania jednego narzędzia do wielu otworów prowadzących. Główne krawędzie skrawające znajdują się na powierzchni czołowej (zazwyczaj 3 lub 4 ostrza), natomiast pomocnicze na powierzchni walcowej. Pogłębiacie stożkowe są wykonywane z różnymi kątami wierzchołkowymi. Posiadają one większą (w porównaniu z pogłębiaczami walcowo-czołowymi ) ilość ostrzy. Stosuje się je do obróbki pogłębień pod stożkowe łby wkrętów i innych tego rodzaju pogłębień.
Do obróbki czołowych powierzchni otworów, np. do planowania nadlewków pod nakrętki, służą pogłębiacze czołowe.
6.3.5. Wiercenie, rozwiercanie i roztaczanie głębokich otworów
W większości przypadków głębokim otworom, tzn. takim, których długość przekracza 5+10 średnic (wskaźnik 5 dotyczy otworów o dużych średnicach, a wskaźnik 10 o małych średnicach), są stawiane następujące wymagania:
- prostoliniowość osi oraz okrągłość zarysu poprzecznego,
• współosiowość lub równoległość do powierzchni zewnętrznej przedmiotu obrabianego lub innej jego bazy geometrycznej (wymiarowej),
- niezmienna dokładność wymiaru średnicy na całej długości otworu, mała dopuszczalna chropowatość powierzchni.
Wiercenie i rozwiercanie głębokich otworów oraz ich pogłębianie z uwagi na wysokie wymagania wykonania otworów i trudności z tym związane odbywa się za pomocą specjalnie do tego celu przygotowanych narzędzi.
Rozróżnia się trzy metody wykonywania głębokich otworów przez skrawanie:
• Wiercenie pełne przedstawione na rys. 6.46. Charakteryzuje się ono tym, że cały materiał z obszaru wykonywanego otworu zostaje zamieniony na wióry.
• Wiercenie rdzeniowe (trepanacyjne) jak na rys. 6.47. W metodzie tej na wióry zostaje zamieniony tylko materiał z obszaru pierścieniowego z pozostawieniem rdzenia w strefie osi wykonywanego otworu.
• Rozwiercanie, roztaczanie lub pogłębianie :
- Rozwiercanie jest to usuwanie małego naddatku pozostawionego na obróbkę wykańczającą otworu w celu zwiększenia jego dokładności kształtowej i wymiarowej.
Roztaczanie jest to jednokrotne lub wielokrotne usuwanie grubszych warstw materiału w celu zwiększenia średnicy otworu. Stosowane jest wówczas, gdy ze względu na matą moc obrabiarki nie można uzyskać za pomocą jednego przejścia wymaganej średnicy otworu.
- Pogłębianie jest to współosiowe powiększanie średnicy otworu na określonej jego głębokości lub zmiana jego kształtu (np. powierzchnie stożkowe komory nabojowej).
Rys. 6.46. Wiercenie pełne:
1-przedmiot obrabiany, 2-narzędzie
Rys. 6.47. Wiercenie rdzeniowe
(trepanacyjne): 1-przedmiot obrabiany, 2-narzędzie, 3-rdzeń
Niezależnie od przedstawionych metod rozróżnia się trzy systemy wykonywania głębokich otworów:
1. System zewnętrznego odprowadzania wiórów (rys. 6.48).
2. System wewnętrznego odprowadzania wiórów-BTA, STS (rys. 6.49).
3. System wewnętrznego doprowadzania oleju i wewnętrznego odprowadzania wiórów (rys.
Rys. 6.48. System zewnętrznego odprowadzania wiórów:
1 - przedmiot obrabiany, 2-narzędzie,
3 - tuleja prowadząca, 4-otwór olejowy, 5 - rowek wiórowy