Nauka o języku |
Opracowanie lektury |
Ćwiczenia w mówieniu i pisaniu |
Rodzaje zdań. Pojedyncze, rozwinięte i nie rozwinięte. Zdanie złożone współrzędnie i podrzędnie. Interpunkcja w zdaniu pojedynczym i złożonym. |
Rodzaje narracji a środki językowe i gramatyczne. Funkcja różnego rodzaju zdań w narracji i dialogu. |
Notatka — zdania nierozwi-nięte. Opis — zdania pojedyncze bogato rozwinięte; zdania współrzędnie złożone łączne; zdania podrzędne przydawkowe i okoliczniko-we. |
Mowa zależna i niezależna. Zdanie wprowadzane i wprowadzające. |
Dialog w powieści. |
Dialog w opowiadaniu własnym. Cytaty w rozprawce — funkcja, sposoby zapisu. |
III. W JAKI SPOSÓB INTEGROWAĆ? 1. Opracowywać treści z różnych działów na tej samej lekcji, np. Temat fleksyjny rzeczownika (gramatyka) % Oboczności w temacie fleksyjnym (ortografia). Albo: Neologizmy w poezji (lektura) + Rodzaje neologizmów (nauka o języku). 2. Łączyć wiadomości i umiejętności nowo wprowadzone z wiadomościami i umiejętnościami dawniej wprowadzonymi, zwykle w końcowym etapie lekcji, tj. zebraniu i usystematyzowaniu wiadomości (zob. Lekcja), np. Imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe + Bezokolicznik jako forma nieosobowa czasownika. 3. Nawiązywać do spraw dawniej już wprowadzonych (również w poprzednich klasach), np. Omówienie sposobów narracji (lektura) + Odmiana czasowników osobowych (nauka o języku); Nadawca i adresat monologu lirycznego (lektura) + Zaimek, jego rodzaje i odmiana (nauka o języku) 4- ewent. Wielka litera w zwrocie do adresata (ortografia); Głoska i litera (nauka o języku) 4- Rozbieżności między mową a pismem (ortografia) 4- Antek Prusa (lektura; Jak Antek uczył się pisać i czytać). 4. Prowadzić cykle lekcji poświęcone różnym działom nauczania języka polskiego, ale tak, żeby jedna z lekcji cyklu wiązała się z drugą, np. a) Sposoby wyrażania ocen — Przymiotnik i wyrażenie przyimkowe (nauka o języku); b) Czytanie tekstu Andersena Stokrotka; omawianie cech stokrotki (lektura) i Ćwiczenia słownikowe — Próby charakteryzowania postaci — Wprowadzenie terminu uosobienie (teoria literatury).
Zob. też Gry dramatyczne, p. IV; Nauka o języku, p. VI E; Nauka ortografii, p. VI.
Bąk P. Gramatyka i teoria literatury w nauczaniu integrującym. „Poradnik '■ Językowy” 1984 nr 3
Kurczab H. Kształcenie językowe a nauczanie integrujące. „Z teorii i praktyki \ dydaktycznej języka polskiego”. Prace Naukowe UŚ nr 85 D, Kato-\ wice 1987
Kurczab H. Nauczanie integrujące języka polskiego. „Polonistyka” 1982 nr 1 Kurczab H. Nauczanie integrujące języka polskiego w szkole ogólnokształcącej.
Wyd. Uczelniane WSP, Rzeszów 1979 Maternicka M. Integracja w nauczaniu języka polskiego, jej znaczenie i sposoby realizacji. „Materiały metodyczne dla nauczycieli języka polskiego” 1977/78 z. III
Ogłoza E. Integracja w nauczaniu języka polskiego — teoria i praktyka. „Język Polski w Szkole” 1986/87 z. III Patrzałek T. Integrowanie. „Polonistyka” 1992 nr 3
JEDNOSTKA METODYCZNA
Materiał nauczania tworzący całość tematyczną, opracowywany w ciągu jednej bądź dwu i więcej godzin lekcyjnych. Może więc być godzinna, dwugodzinna, kilkugodzinna jednostka metodyczna. Np. opracowanie Silaczki Żeromskiego może się zamknąć w sześciogodzinnej jednostce, na którą się złożą następujące tematy lekcji: 1) Podobieństwa i różnice losów Bozowskiej i Obareckiego; 2) Altruizm Bozowskiej czy oportunizm Obareckiego?; 3) Ocena środowisk przedstawionych w Siłaczce; 4) Wpływ środowiska na osobowość i postawy jednostki — na podstawie Silaczki; 5) Poprawa pracy domowej „Osobowość Stasi Bozowskiej”; 6) Budowa Silaczki.
KLASÓWKA zob. Kontrola osiągnięć uczniów, p. II 2 KONSPEKT LEKCJI
Plan lekcji na piśmie; rodzaj notatki służącej nauczycielowi jako pomoc w prowadzeniu lekcji.
I. ZADANIA KONSPEKTU. 1. Utrwalenie ostatecznych przemyśleń dotyczących przebiegu lekcji. 2. Zwięźle sformułowana pomoc w prowadzeniu lekcji, umożliwiająca rytmiczne przechodzenie od jednego
55