IMG 34

i-sl za pomocą rozmaitych przy_rzart.

,    utrwalających ich w₇nik.    > -Hu

■ ¹?"«■, pr/v użyciu “«¹    ^ _czuMci receptorów nara^Jj¹ ą

ss^{1 1}“ ^{1 mM}'^iw<1i

h lub pr/>^^fl .    ,,    |    I

"• n,kó« ohsc^acj.    pierwotnych informucj. o świecie, vvy_rilł

'Tihserwacją^dos(3r'‘ , _ri empirycznych. Rezultaty obserwacji _s,

_w postać ntno^j    poznawczych człowieka. Dlatego ob,|>

Jn.² ***%‘Zych metod o.rzymywanta .nformacj, o święcie. > Itrzegawczośd jest jedną z najwainiej^y^ noic obserwa^c>J^na,P ’ _Iej metody przeceniać . na n.ej tylko p'^f badacza.    „zyskani, wiarygodnej wiedzy o św,ecie obserwacja^,

stawać.pontcwaZ¹ _melodan) j zdobywania danych, a rezultaty _Uzysk zosiać ^^'^" ^winny być w dalszym ciągu procesu poznawczego^ ^ned?j'^IUne za7o™°S porównywania, anal.zy 1 syntezy, uogólnienia

^toScjT^Mo metoda badawcza - powinna charakteryzować _Jię

TlTeS .Tclr^cą się w tym. Ze obserwacja jest przeproś Lna w celu rozwiązaniu ściśle i w pełni określonego zadania sformulo.

wanego dokładnie i szczegółowo;

>1 planowością — polegającą na tym, aby metoda ta była stosowana według planu odpowiadającego celowi obserwacji. Zauważmy tu, że pla-nowość pozwala wykluczyć luki w obserwacji i pozwala skoncentrować się na tym. co najważniejsze i najbardziej istotne w zamierzonych badaniach;

) c c I o wością, dzięki której uwaga obserwatora skupia się tylko na interesujących go / punktu widzenia rezultatu poznania zjawiskach; wskażmy, żr pełną informację o przedmiocie poznania daje połączenie obserwacji detali / obserwacją całości przedmiotu;

I) aktywnością, która polega na tym. że obserwator nie rejestruje wszyst-

*    ich postr/eżeń, jakie docierają do niego od przedmiotu poznania, lecz doku ^m,i^{r lc}^ elekcji, to znaczy poszukuje interesujących go cech przedmiotu, wykorzystuj^{1 do} tego cały zapas posiadanej wiedzy i doświadczenia;

’ "‘atycz.noscią, będącą bardzo ważnym postulatem stawianym ^,,,":^,w,łnei^mc,od/,c- obserwacja nie może być bowiem postrzeganiem p"^N ••^ym dokonującym się jednorazowo (w jednym akcie czynnośu

l fi"¹⁷'^{1 ,ł}’ ^1,lr P°^w1nna ona trwać ciągle i być przeprowadzona

w

_{a s}ię od obserwacji i musi ostatecznie powracat do _uga ^ro/p°^C icrd/.enia swoich wyników. Socjolog musi więc uczyó się aC^^^P°^lW wania A kiedy sianie się dobrym obserwatorem będzie o*^stt'\eao ob*^ervVO badaniach większą ilość danych...” — stwierdzają S<_al W P^od)<:li Coode i Paul K. Hau\

_S|us^'^e

5.2-

RODZAJE obserwacji

Iow

aną;

It względu na sposoby dokonywania _nk _motcmy wyróżnić następujące jej rodzaie "*** ^w baniach . , _a) bezpośrednią i pośrednia-    ^{150 eca}>ych

W kontrolowaną i niekontro

_C) jawną i ukryły 5 2.1. Obserwacja bezpośrednia i pośrednia

Różnica między wymienionymi rodzajami obserwacji polega na tym, że przy

obserwacj i b e z p o ś r e d n i e j badający nie tyIko zbiera d_ane. ale ma również

możliwość sprawdzenia wiarygodności tych danych, odwołując się do innych metod badawczych, np. do wywiadu, eksperymentu itp.

Szczególnym przykładem obserwacji bezpośredniej jest obserwacja uczestnicząca, polegająca na tym, że obserwator na okres badań stara się wejść do badanej zbiorowości by obserwować ją od wewnątrz, tzn. jako jeden z tych uczestników, którzy ją współtworzą. Jest to obserwacja przeprowadzana z pozycji uczestnika.

Natomiast przy obserwacji pośredniej badający nie uczestniczy w zbieraniu danych i nie ma wpływu na ich powstawanie. Ogranicza się on do tego. aby wykorzystać do swoich celów badawczych wcześniej zgromadzone dane. jakie zawarte są np. w sprawozdaniach, archiwach, dokumentach itp. ^ obserwacji pośredniej wykorzystuje się po prostu wszystkie takie źródła informacji, z jakich korzystają np. historycy. Nie jest to jednak rod/aj obserwj.n najbardziej typowy dla badań socjologicznych, choć może b>c przydttn) w innych naukach społecznych, np. w historii czy etnologii.

115

1

   - -:_r^::::r;^iłj-^s°^ipo,,r”^ °^{biekt wie,okroinl<}

2

warunkach jego istnienia.