FizykaII95201

1)46

się pierwej jednę z tych trzech ilości q, d, e oznacz/ za pomocą stosownego przyrządu z uwzględnieniem równoczesnych oznak termometru i barometru. Przyrząd, służący jakimkolwiek sposobem do oznaczenia stanu wilgoci w powietrzu atmosfe-rycznem, zowie się higrometrem. Higrometry są trojakiego rodzaju, według tego, czy -służą bezpośrednio do ozuaczenia bezwzględnej prężności pary wodnej w powietrzu, czy bezwzględnej ilości onej w jednostce objętości powietrza, czy nareszcie względnej piężności lub ilości pary, od której, jak właśnie powiedziano, zawisł stopień wilgoci w danem miejscu atmosfery. Tylko higrometry pierwszego rodzaju łączą z łatwością użycia także dokładność oznak, jakiej dziś nauka od każdego narzędzia wymaga; cłla tego tylko o nich tu obszerniej mówić będziemy.

Dochodzenie bezwzględnej sprężystości pary wodnej w da-nćj przestrzeni polega na oznaczeniu albo punktu 'rosienia, tj. stopnia temperatury, w której nadmiar pary na gałce termo-metrowej w postaci rosy osiada i o przesyceniu powietrza parą, zaszłem w najbliższem okoleniu tejże gałki, daje świadectwo; albo kresu zighnienia wody, parującej w otwartem naczyniu na wolnem powietrzu tj. stopnia temperatury, w której dalsze parowanie ońej ustaje, odbywające się zawsze tylko dopóty, póki zupełne nasycenie powietrza parą nie nastąpi. Iiygrome-try pierwszego rodzaju służą więc albo do wynajdywania temperatury, w którćj rosa osiadać zaczyna (hygrometry konden-zacyjne), albo do oznaczania granicy ziębnienia wierzchniej warstwy wody w onej chwili, kiedy powietrze nad nią całkiem się parą nasyci. W pierwszym razie gałka czułego termometru od spodu do połowy jest opatrzona cienką czareczką pozłoconą i starannie polerowaną, która dobrze przystaje do mój, z wierzchu zaś pokryta płatkiem muszlinu, na który (robiąc doświadczenie) nalewa się kilka kropel eteru. Ten prędko parując zniża temperaturę gałki i najbliższćj warstewki powietrza, która ją otacza i wnet tak się oziębia, że ilość pary, znaj-dującćj się w niej, całkiem ją nasyci, tj. stanie się maxi-mnin panującćj temperaturze odpowiednie. Dalsze ziębnienie tćj gałki sprowadzi onę warstewkę powietrza do temperatury, w której zasób jćj pary przekroczy już granicę największej

\

I