interpretacje 1

Ordynacja podatkowa

Włodzimierz Nykiel, Dariusz Strzelec

Interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach (2)

W drugiej części publikacji na temat zmienionych unormowań dotyczących urzędowych interpretacji przepisów prawa podatkowego Autorzy analizują procedurę zaskarżania przez podatnika interpretacji oraz skutki zastosowania się do interpretacji, która następnie została zmieniona i uchylona. Skutki te są odmienne w zależności od tego, czy zainteresowany uzyskał daną interpretację, zanim miało miejsce zdarzenie gospodarcze czy też po wystąpieniu skutków takiego zdarzenia. W końcowej części artykułu omówione są reguły intertemporalne związane z wprowadzeniem w życie tych regulacji.

Zaskarżanie interpretacji

Oprócz możliwości zmiany interpretacji przez organ, który ją wydał, przepisy przewidują możliwość domagania się przez samego zainteresowanego jej weryfikacji. Wskutek zmiany przepisów zrezygnowano z obowiązującej na gruncie dotychczasowych unormowań procedury' weryfikacji interpretacji w administracyjnym toku instancji. Budziła ona wątpliwości co do przestrzegania zasad przyzwoitej legislacji, w szczególności poprzez przyjęcie, iż efektem rozpatrzenia zażalenia jest wydanie decyzji przez organ odwoławczy¹¹. Ponadto rodziła także poważne wątpliwości i problemy dotyczące samego toku postępowania.

Tylko tytułem przykładu wystarczy wskazać na polaryzację stanowisk wobec kwestii, czy decyzja wydana w następstwie wniesienia zażalenia na postanowienie organu I instancji (art. 14b § 5 pkt 1 o.p.) jest decyzją wy-danąw I instancji, czy też należy jąklasyfikowaćjako wydaną w 11 instancji, a co za tym idzie, czy można jąbezpo-średnio zaskarżyć do sądu administracyjnego, czy' też należy' uprzednio wyczerpać środki w administracyjnym toku instancji. W decyzjach organy podatkowe najczęściej zawierały pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Rozbieżności w tym zakresie, jakie formułowano w nauce prawa podatkowego²⁾, znalazły odzwierciedlenie w praktyce orzeczniczej, w której niektóre sądy administracyjne, jeśli strona od takiej decyzji wnosiła skargę bezpośrednio do sądu administracyjnego, wskazywały na zasadę dwuinstancyjności postępowania i niewyczerpanie środków zaskarżenia w administracyjnym toku instancji, a co za tym idzie, na czasową niedopuszczalność drogi sądowej. Nie brakowało jednak również orzeczeń, w których sądy administracyjne expli-cite wypowiadały się w kwestii dopuszczalności wniesienia skargi na te decyzje do sądu administracyjnego bez uprzedniego ich zaskarżenia w drodze odwołania, albo

takich, w których sądy administracyjne nie analizowały tego zagadnienia i po prostu przystępowały do rozpoznania sprawy. Tym samym w skrajnej sytuacji procedura uzyskania interpretacji i następnie jej weryfikacji w sytuacji, gdy wnioskodawca nie był zadowolony i chciał wykorzystać dopuszczalne prawem środki zaskarżenia, mogła wyglądać następująco:

1)    złożenie wniosku o udzielenie interpretacji;

2)    doręczenie postanowienia przez organ;

3)    wniesienie zażalenia do organu odwoławczego;

4)    decyzja organu odwoławczego odmawiająca zmiany postanowienia, z której pouczenia wynika, iż stronic przysługuje prawu wniesienia skargi;

5)    skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego;

6)    postanowienie sądu administracyjnego o odrzuceniu skargi z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej;

7) wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania wrazz wniesieniem odwołania od decyzji organu odwoławczego, o której mowa w pkt 4, które jest wnoszone do tego samego organu;

8)    decyzja organu odwoławczego;

9)    skarga do sądu administracyjnego.

Jeżeli zainteresowany przebrnął już przez tę procedurę i wnosił skargę do WSA, istotnego znaczenia nabierała kwestia, czy sąd administracyjny powinien merytorycznie skontrolować wydane rozstrzygnięcia, inny-