jak zadziwi†

<5

<5

Dlaczego czajnik gwiżdże?

Potrzebne przedmioty:

czajnik z gwizdkiem gwizdek do zabawy

1.    Zagotuj wodę w czajniku z gwizdkiem.

2.    Słucnaj. kieoy czajnik zagwizdze - jest to sygnał, ze wooa się zagotowała.

3.    Dmuchnij w gwizdek do zabawy

i porównaj dźwięk cou gwizdków.

Czy potrafisz powiedzieć, dlaczego gwizdek-zabawka gwiżdże? Dlatego, że dmuchamy w mego powietrze. Do gwizaka-zabawki wdmuchaliśmy powietrze z naszych pluć. Mówiliśmy już o tym. ze powietrze jest gazem. Cząsteczki powietrza przedostają się przez bardzo mały otworek gwizdka. Odbywa się to z piskiem. Zajrzyj w otworek gwizdka, jest malutki.

A co dostaje się do gwizdka czajnika? To para wodna, która powstała z wody. Para wodna, jak wiemy, jest gazem. W temperaturze 100 stopni Celsjusza woda wrze. Para wodna unosi się do góry. Gwałtownie wydobywa się z otworka gwizdka. Czy słyszałeś, jak gwiżdże wiatr? To powietrze przenika przez wąskie otwory i szpary. Podobnie para wodna umyka z czajnika. Nie będziemy z bliska przyglądać się wrzącej wodzie. Wrzątek jest niebezpieczny, można się nim boleśnie poparzyć. Przyjrzyjmy się zatem zimnej wodzie w czajniku.

Dlaczego czajnik ma dziobek?

Potrzebne przedmioty:

czajniczek do herbaty z długim dziobkiem plastikowy lub gumowy, przezroczysty wąz o długości około 20-30 centymetrów

1.    Nalej wodę do czajniczka.

2.    Wlej wodę do gumowego węza wygiętego w kształcie litery U. Czy znasz juz literkę U?

3.    Ostrożnie podnoś jeden koniec węza

w górę. a potem nieznacznie opuszczaj go w dół.

Trudno dostrzec w nieprzezroczystym czajniczku miejsce, do którego sięga woda w dziobku. Widzimy, że czajniczek składa się jakby z dwóch części: dziobka i dużego naczynia. Podobnie wygięty wąż. stanowi naczynie z dwoma wlotami. Przyjrzyj się uważnie, dokąd sięga woda w jednej i drugiej części wygiętego gumowego węza. Woda znajduje się na tym samym poziomie. Nawet wtedy, kiedy podnosimy jeden koniec węza. poziom wody wyrównuje się. Podczas nalewania wody z czajniczka korzystamy z tego. ze poziom wody w dziobku jest taki sam, jak w środku czajnika. Gdy przechylamy czajnik, zmienia się poziom wody w czajniku na tyle, ze dziobkiem wypływa jej nadmiar. Poziom wody w dziobku i w głównej części czajnika wyrównuje się.

Rozejrzyj się wokół. Wiele jest podobnych urządzeń: dzbanki, konewki itd. Takie „dwuczęściowe" naczynie nazywamy naczyniami połączonymi. Rury kanalizacyjne działają również na zasadzie naczyń połączonych.

Teraz już wiesz, ze naczynia połączone są to dwa (a może być i więcej) naczynia dowolnego kształtu. Połączone są ze sobą w ten sposób, ze woda może przepływać z jednego naczynia do drugiego. Woda przepływa z jednego naczynia do drugiego wtedy, gdy poziomy słupków wody są nierówne. Kiedy poziom wody wyrównuje się. woda przestaje przepływać. Tak zachowywała się tez woda w twoim plastikowym wężu.

Jeśli zrozumiałeś już tajemnice czajnika, napij się teraz jesiennej herbatki. Prawda, że jesień wcale nie jest taka straszna?

31